فتق دیسک گردن یکی از آسیبهای بسیار دردناک است که انواع مختلفی از دردها و علائم را ایجاد میکند. افرادی که مبتلا به این آسیب هستند بسیار نگران آن بوده و دائم از متخصصین ما میپرسند که آیا دیسک گردن خوب میشود ؟
متأسفانه نمیتوان یک پاسخ قطعی به این سؤال داد. زیرا بهبودی دیسک گردن فتق شده به میزان آسیب و شرایطی مانند سلامت کلی بیمار، سن و علت ایجاد آسیب نیز بستگی دارد که برای هر بیمار میتواند کاملاً منحصربهفرد باشد.
اما آنچه مهم است این است که شما با علائم دیسک گردن آشنا باشید تا به محض مشاهده آنها به متخصص ارتوپد یا ستون فقرات مراجعه کنید. زیرا آسیبهای دیسکی پیشرونده هستند و هرچه زودتر تشخیص داده شوند، بهتر قابل کنترل و درمان خواهند بود. بنابراین بهتر است با ما همراه باشید تا ببینید شما چه علائمی دارید، چه درمانهایی برایتان ممکن است انجام شود و در مورد شما آیا دیسک گردن خوب میشود؟
فهرست مطالب
آیا دیسک گردن خوب میشود ؟
دیسک فتق شده گردنی میتواند انواع مختلفی از درد را ایجاد کند و گاهی نیز بااینکه دیسک دچار آسیب شده هیچ علائمی از خود بروز نمیدهد. دردهای ناشی از دیسک فتق شده گردنی میتواند از دردهای معمولی در گردن، بازو و یا دست گرفته تا دردهای شوکه کننده در این نواحی متفاوت باشد. گاهی نیز ممکن است بیحسی یا ضعف بازو یا دست نیز وجود داشته باشد.
در برخی مواقع هم دیسک فتق شده گردن ممکن است به دلیل نوعی ضربه یا آسیب گردن ایجاد شود که با علائم خود را نشان میدهد. اینکه آیا دیسک گردن خوب میشود یا خیر بیشتر به میزان آسیب و شدت علائم بستگی دارد. پزشکان سعی میکنند تا جایی که ممکن است از روش جراحی برای درمان دیسک گردنی استفاده نکنند.
زیرا ریسک این جراحی به دلیل عبور عصبهای مختلف نخاعی از این قسمت بسیار بالاست و خطرناک میباشد. بنابراین بیشتر سعی میکنند با روشهای درمانی مختلف روند پیشرفت آسیب را کند کرده و علائم بیماری را کنترل نمایند.
مدیریت درد دیسک فتق شده گردنی چگونه است؟
درد گردن و یا بازو ناشی از فتق دیسک گردن ممکن است کوتاهمدت باشد و فقط چند روز طول بکشد یا مزمن شود و ماهها یا بیشتر ادامه یابد و شما را آزار دهد. بهطورمعمول دردهای این چنینی رفت و برگشتی هستند و در صورت انجام فعالیتهایی که این دیسکهای آسیبدیده را درگیر میکنند، تشدید میشود.
هنگامی که درد گردن و یا بازو از دیسک فتق شده ناشی میشود، علائم بهطورمعمول در طی 4 تا 6 ماه با روشهای درمانی تحت نظر پزشک متخصص برطرف میشوند، حتی اگر خود دیسک بهبود نیابد.
بیشتر موارد درد دیسک گردنی را میتوان با درمانهای غیر جراحی، مانند داروهای ضد درد بدون نسخه، فیزیوتراپی برای تقویت و کشش گردن، بستههای یخ یا گرما و یا تغییرات فعالیت، برای جلوگیری از حرکات دردناک تا زمان بهبود علائم، مدیریت کرد. درصورتیکه درد بیشازحد شدید باشد گاهی اوقات، استروئیدهای خوراکی یا تزریق در ریشه عصب اپیدورال ممکن است برای کمک به آرام کردن درد و پیشرفت توانبخشی نیز تجویز میشود.
فتق دیسک گردن چگونه اتفاق میافتد؟
6 دیسک بین مهرهای در ستون فقرات گردنی وجود دارد. هر دیسک گردنی بین مهرههای مجاور (یکی در بالا و دیگری در زیر) قرار دارد تا مانند یک بالشتک نرم از این مهرهها حمایت کند و به تحمل وزن گردن و سر کمک نماید. هر دیسک دارای دو جزء اصلی است. اولین جزء آنالوس فیبروسوس است که لایه محکم خارجی بوده و از الیاف کلاژن (نوعی پروتئین) محکم ساخته شده است که دیسک را بهاندازه کافی قوی میکند تا بتواند از لایه داخلی نرم آن محافظت کند.
آنولوس فیبروسوس به کنترل بارهای سنگین وارد شده به ستون فقرات و جذب ضربات نیز کمک میکند. جزء اصلی دیگر هسته پالپوسوس است که فضای داخلی ژل مانندی است و شبکهای سست از الیاف معلق میباشد و از طریق آنولوس فیبروسوس محافظت میشود. این هسته انعطافپذیری بیشتری را برای حرکات فراهم میکند.
فتق دیسک زمانی رخ میدهد که قسمتی یا تمام لایه محافظ خارجی آن پاره شده و مقداری از هسته پالپوسوس به داخل پارگی نشت کند. فتق دیسک معمولاً باعث میشود که ماده بر روی اعصاب نزدیک دیسک فشار وارد کند که خود را با درد نشان میدهد. احتمال نشت ماده دیسک فتق شده به نخاع نیز بسیار کم است، اما میتواند خطرناک باشد.
چه افرادی بیشتر دچار فتق دیسک گردن میشوند؟
همانطور که در ابتدا نیز به آن اشاره کردیم شرایط بیمار در پاسخ به این سؤال که آیا دیسک گردن خوب میشود تأثیرگذار است و همه افراد به طور یکسان درگیر آن نمیشوند. خطر ابتلا به دیسک فتق با افزایش سن افزایش مییابد. طبق تحقیقات انجام شده دیسک فتق شده گردنی به احتمال زیاد در سنین 30 تا 50 سالگی ایجاد میشود. همچنین مردان در معرض خطر بیشتری برای دیسک فتق گردنی هستند.
در چه صورتی آسیب دیسک گردن جدی است؟
بهندرت، علائم و نشانههای دیسک فتق گردنی ممکن است بهتدریج بدتر شود. اگر ریشه عصب موجود در این ناحیه قفل گردد یا ملتهب شود، احساس گزگز، بیحسی و یا ضعف در بازو ممکن است پیشرفت کند. بهطور مشابه، اگر نخاع توسط دیسک فتق گردنی فشرده یا ملتهب شود، مشکلات مربوط به راه رفتن، تعادل و یا کاهش کنترل مثانه یا روده وجود دارد. در این صورت دیسک گردن بسیار جدی بوده و به احتمال زیاد جراحی توصیه میشود.
علائم و نشانههای رایج دیسک گردن چیست؟
دیسک فتق شده گردنی میتواند دردی ایجاد کند که در سراسر گردن، شانهها، بازوها و دستها منتشر شود. برخی از علائم و نشانههای رایج فتق دیسک گردنی شامل موارد زیر است:
گردن درد
این درد بهطورمعمول در پشت یا کنار گردن احساس میشود که میتواند از یک درد خفیف که هنگام لمس احساس میشود تا یک درد شدید یا سوزشآور که بدون لمس هم حس میشود، متفاوت باشد.
درد رادیکولار
این درد میتواند از طریق عصب فشرده شده در گردن به پایین شانه، بازو، دست و یا انگشتان انتقال پیدا کند. گاهی اوقات نیز احساس گرما و شوک الکتریکی ایجاد میشود.
رادیکولوپاتی گردنی
قفل شدن عصب یا التهاب ریشه عصب که به آن رادیکولوپاتی گردنی میگویند نیز میتواند باعث بیحسی و یا ضعف در شانه، بازو، دست و یا انگشتان شود. نشانههای این درد با موقعیتهای خاص سر بدتر میشود. درد دیسک فتق شده در طی فعالیتهایی مانند ورزش یا وزنهبرداری شدیدتر خواهد شد. موقعیتهای خاص سر مانند کج شدن سر به جلو یا پیچ خوردن به یک طرف احتمال دارد درد را بدتر کند.
سفتی گردن
التهاب و درد ناشی از دیسک فتق شده در گردن احتمال دارد حرکات گردن را کاهش دهد.
علائم و نشانههای کمتر رایج فتق دیسک گردن
اگر نخاع توسط دیسک فتق شده گردنی ملتهب یا فشرده شود، نشانهها میتواند شامل موارد زیر باشد:
-
درد، گزگز، بیحسی و یا ضعف در هر دو دست و یا هر دو پا
-
اختلالات مربوط به تعادل یا قدم زدن
-
مشکل در کنترل مثانه
توجه داشته باشید که هر یک از این علائم یا نشانهها نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.
روشهای درمان دیسک گردن
در توضیح پاسخ به سؤال آیا دیسک گردن خوب میشود باید بگوییم نگران نباشید. اگر این آسیب در مراحل اولیه تشخیص داده شود بهخوبی با روشهای درمانی غیر جراحی قابل کنترل است. مهمترین این روشها عبارتاند از:
تجویز برخی داروها
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID) به کاهش التهاب در بدن کمک میکنند. برخی از دردهای ناشی از فتق دیسک ناشی از التهاب ریشههای عصبی است، NSAID های بدون نسخه (Advil، Aleve، Motrin) معمولاً اولین داروهایی هستند که توصیه میشوند.
اگر داروهای بدون نسخه به اندازه کافی تسکیندهنده درد نباشند، پزشک میتواند سایر مسکنها را بهصورت کوتاهمدت تجویز کند. برخی از نمونهها شامل NSAID های قوی، شلکنندههای عضلانی یا استروئیدهای خوراکی هستند. به دلیل عوارض جانبی این داروها، باید بهصورت کوتاهمدت و تنها در هنگام شدید شدن درد از آنها استفاده شود.
فیزیوتراپی
کشش گردن و تقویت آن احتمال دارد به افزایش مقاومت آن در برابر درد کمک کند. برخی از تمرینات فیزیوتراپی میتوانند به سر و گردن در حفظ وضعیت بهتر بدن کمک کنند. عضلات ضعیف گردن به احتمال زیاد باعث میشود سر به جلو خم شود و گردن درد افزایش مییابد. اما درصورتیکه بتوانید با حرکتهای ورزشی تخصصی سر را در راستای خنثی و گوشها را مستقیماً بالای شانه قرار دهید، فشار کمتری روی ستون فقرات گردنی و دیسکهای آن وارد میشود.
یک فیزیوتراپیست میتواند یک برنامه فیزیوتراپی را برای پاسخگویی به نیازهای خاص بیمار طراحی کند. با گذشت زمان، بیشتر بیماران میتوانند برای انعطافپذیری گردن و حفظ قدرت آن ورزشهای مناسب گردن را در منزل انجام دهند.
روش تزریق
اگر فیزیوتراپی و داروهای خوراکی بهمیزان کافی دردهای دیسک گردن را کم نکنند، امکان دارد درمانهای تزریقی در نظر گرفته شود. بیشتر تزریقات برای درد گردن با استفاده از فلوروسکوپی (هدایت اشعه ایکس) و مادهای برای قرارگیری دقیق سوزن در ستون فقرات انجام میشود. هدف از تزریق این است که بدون این که مواد دارویی به بافتهای اطراف و به ویژه نخاع آسیب برساند، بتواند درد را کاهش دهد.
دو تزریق رایج برای دیسکهای فتق گردنی شامل موارد زیر هستند:
تزریق استروئید اپیدورال
این تزریق برای کاهش التهاب است که یک محلول استروئیدی به فضای اپیدورال (لایه خارجی کانال نخاع) تزریق میشود. این تزریق متداولترین تزریق است که برای دیسکهای فتق شده استفاده میشود.
تزریق ریشه عصب انتخابی
در این روش یک محلول استروئیدی و بیهوشی از طریق سوراخ بین مهرهای، در نزدیکی عصب نخاعی تزریق میشود. این تزریق همچنین برای کمک به تشخیص اینکه کدام ریشه عصبی ممکن است باعث درد شود، استفاده میشود.
درمانهای جراحی
گاهی اوقات درد نه با مراقبتهای خانگی و نه با انجام روشهای پزشکی کاهش پیدا نخواهد کرد و دائماً علائم آسیب بیشتر میشود. در نتیجه در این شرایط پزشک برای جلوگیری از آسیب به سایر قسمتهای درگیر بدن و همچنین پیشگیری از افت عملکرد گردن و تعادل بدن مجبور است ریسک عمل را پذیرفته و جراحی را برایتان تجویز کند.
جمعبندی
همانطور که ملاحظه کردید نمیتوان پاسخ دقیقی به سؤال آیا دیسک گردن خوب میشود داد. زیرا شرایط بیماران و میزان آسیب در افراد مختلف کاملاً متفاوت است. آنچه مشخص است این است که آسیب دیسک فتق شده یک آسیب پیشرونده است.
بنابراین اگر شما بهموقع با مشاهده اولین علائم به متخصص ارتوپد مراجعه کنید و مشخص شود که دچار این بیماری شدهاید، خیلی راحتتر میتوان آن را کنترل کرد و علائم را کاهش داد و در این صورت احتمال نیاز به جراحی بسیار پایین است.
اما گاهی فتق دیسک علائمی را بروز نمیدهد و بهصورت ناگهی ظاهر میشود یا فرد به علائم توجه نکرده و بعد از پیشروی زیاد به پزشک مراجعه میکند. در این شرایط درمان سخت میشود و ممکن است پزشک در نهایت مجبور به صدور دستور جراحی شود.
خوشبختانه در کلینیک دکتر میر متخصصان مجربی در این زمینه فعال هستند که میتوانند ارزیابیهای کامل را برای شما انجام داده و در صورت ابتلا به فتق دیسک گردن بهترین روشهای درمانی را به شما ارائه دهند. .
متخصص ارتوپدی، جراح استخوان و مفاصل