درد کف پا
پا عضوی است که هر روز فعالیت‌های بسیاری را با آن انجام می‌دهید و هر قسمتی از آن که دچار عارضه و آسیبی شود در صورت طولانی شدن می‌تواند شما را اذیت کرده و فعالیتتان را مختل نماید. درد کف پا نیز آسیبی است که اگر بیش از چند روز طول بکشد می‌تواند بسیار ناراحت‌کننده باشد. دلایل مختلفی برای درد کف پا وجود دارد که باید توسط متخصص ارتوپد بررسی و مشخص شود.
در ادامه با ما همراه باشید تا شما را بیشتر با علت درد کف پا و روش‌های درمان آن آشنا کنیم. البته این مقاله صرفاً جهت افزایش آگاهی است و بهترین روش درمان روشی است که متخصص شما بعد از ارزیابی‌های کامل و تشخیص علت درد تجویز خواهد کرد.
جهت گرفتن نوبت از این مجموعه ارتوپدی می‌توانید از شماره تلفن‌های موجود در بخش تماس با ما استفاده نمایید.
درد کف پا چیست؟
درد کف پا همان‌طورکه از نامش مشخص است به دردی گفته می‌شود که در کف یک یا دو پا ایجاد خواهد شد. البته این احساس درد ممکن است تنها به شکل درد و یا به‌صورت سوزش، احساس گرمای زیاد، گزگز کردن، سوزن‌سوزن شدن و… هم باشد. همچنین در برخی مواقع ممکن است درد قسمت‌های بالاتر مانند مچ یا ساق پا را نیز درگیر نماید. با توجه به اینکه پا از قسمت‌های مختلفی مانند پنجه و انگشت‌ها، قوس کف پا، پاشنه پا و… تشکیل شده است، در درمان درد کف پا بسیار مهم است که مشخص شود آسیب دقیقاً در کدام قسمت رخ داده است. توجه داشته باشید که دردهای کف پا ریسک فاکتورهایی دارند یا به عبارات دیگر مواردی وجود دارد که درد کف پا را افزایش می‌دهد که از آن جمله می‌توان به کوتاهی عضلات ساق پا، کوتاهی عضلات ران، انحرافات مچ پا و زانو، اضافه وزن، کفش نامناسب، شروع فعالیت ورزش‌هایی که با قدرت و توانایی فرد متناسب نیستند، دویدن در محیط‌های ناهموار و … اشاره نمود که تماما باید توسط متخصص بررسی شده و اقدامات درمانی نظیر استفاده از کفش طبی، ورزش مناسب، کاهش وزن و … برای آن‌ها انجام شود.
در ادامه ما شما را با انواع درد کف پا و اینکه چه روش‌هایی برای درمان آن وجود دارد آشنا خواهیم کرد.
انواع درد کف پا، دلایل و نحوه درمان آن
درد کف پا به دلایل مختلفی ایجاد می‌گردد و بر همین اساس به انواع مختلفی تقسیم‌بندی می‌شود که شامل موارد زیر هستند:
درد پاشنه پا
درد کف پایی که به دلیل آسیب به پاشنه پا ایجاد می‌شود، معمولاً به خاطر التهاب کف پا خواهد بود. التهاب کف پا یا التهاب فاشیای پلانتر نوعی تحریک است که بافت محکمی را که از استخوان پاشنه پا تا انگشتان کشیده شده و آن‌ها را به هم وصل می‌کند را درگیر خواهد کرد. این التهاب بیشترین درد را هنگام صبح با گذاشتن اولین قدم بر روی زمین ایجاد می‌کند و این شرایط بدترین حالت التهاب فاشیای پلانتر است. در این صورت درد کف پا را بیشتر در ناحیه قوس پا و پاشنه احساس خواهید کرد.
روش‌های درمان التهاب کف پا عبارت‌اند از:
- استراحت دادن پا
- انجام حرکات کششی برای تقویت عضلات پاشنه و پا
- استفاده از برخی مسکن‌های بدون نیاز به نسخه مانند ایبوپروفن
- استفاده از کفش‌های با قوس مناسب و کفی‌های طبی که در مرکز ما بهترین و بروزترین آن‌ها با توجه به آسیب پای بیمار به‌صورت سفارشی و منحصربه‌فرد برای بیماران تولید می‌شوند.
شکستگی پاشنه پا نیز از آسیب‌های دیگر در ناحیه پاشنه است که می‌تواند درد کف پا را ایجاد کند. پاشنه پا از یک استخوان اسفنجی اما محکم تشکیل شده است؛ بنابراین شکستگی آن تنها در اثر ضربات بسیار سخت مانند سقوط و تصادفات شدید اتفاق می‌افتد و علائم آن ازجمله درد شدید، تورم، کبودی و یا مشکل در راه رفتن طوری است که نیاز به مراقبت‌های اورژانسی دارد.
آرتریت پسوریاتیک (PsA)
آرتریت پسوریاتیک (PsA) نوعی بیماری ترکیبی از یک اختلال پوستی (پسوریازیس) و التهاب مفاصل یا آرتریت است. این بیماری مزمن و طولانی مدت است و می‌تواند در خانواده‌ها به‌صورت ارثی ایجاد شود. PsA ممکن است باعث سفتی و درد ضربان دار در قسمت تاندون‌های انگشتان دست، انگشتان پا و سایر مفاصل شود؛ بنابراین یکی از دلایل درد کف پا نیز به شما می‌رود.
روش‌های درمان این بیماری عبارت‌اند از:
- در موارد خفیف PsA، متخصص ارتوپد شما ممکن است داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID) را برای جلوگیری از مواد شیمیایی ایجاد‌کننده تورم در مفاصل تجویز نماید.
- استفاده از کمپرس آب سرد و گرم به‌صورت متناوب نیز روش مناسبی است؛ زیرا گرما به افزایش گردش خون کمک می‌کند تا سفتی را کاهش دهد و سرما تورم را کمتر خواهد کرد.
- استرس می‌تواند علائم این بیماری را تشدید کند؛ بنابراین حفظ آرامش و انجام راهکار‌هایی با هدف کاهش استرس بسیار مؤثر است.
- در موارد شدید، ممکن است به دارو‌های قوی‌تری نیاز داشته باشید. دارو‌های قوی‌تر شامل دارو‌های ضد روماتیسم (DMARDs)، ازجمله دارو‌های بیولوژیکی و کورتیکواستروئید‌ها است.
درد کف پا ناشی از آسیب به گوی پا ( بالا فوت)
در این شرایط علت درد نوعی آسیب است که اصطلاحاً به آن متاتارسالژی گفته می‌شود که درد و التهاب را در گوی پا ایجاد خواهد کرد. مهم‌ترین علت این درد و التهاب، استفاده از کفش‌های نامناسب است؛ اما گاهی برخی فعالیت‌های شدید مانند دویدن یا پریدن نیز منجر به این حالت می‌شود.
روش درمان متاتارسالژی و کاهش علائم آن شامل موارد زیر هستند:
- مصرف مسکن‌های بدون نسخه
- استفاده از یخ به‌طور غیرمستقیم بر روی محل درد
- گذاشتن کفی‌های طبی در کفش و پوشیدن کفش مناسب
عامل دیگری که در گوی پا ایجاد درد می‌کند و آن را گسترش می‌دهد، نورومای مورتون است که بافت اطراف اعصاب بین پایه‌ای انگشتان پا (معمولاً بین انگشت سوم و چهارم) را ضخیم می‌کند. در این شرایط شما معمولاً احساس درد، احساسات عجیب‌وغریب یا بی‌حسی در ناحیه پا خواهید داشت. نورمای مورتون در زنان بیشتر شایع است و ناشی از پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند یا تنگ می‌باشد.
روش‌های درمان نورمای مورتون عبارت‌اند از:
- جهت کاهش فشار روی عصب و دردهای ایجاد شده، از کفش‌های مخصوص و طبی استفاده کنید.
- طبق تجویز متخصص ارتوپد می‌توانید تزریق استروئید انجام دهید.
- در شرایط خفیف مسکن بخورید.
- از کفش‌های پاشنه بلند یا کفش‌هایی که جلوی باریک دارند، استفاده نکنید.
- از فعالیت‌هایی که علائم نورما را تشدید می‌کنند، خودداری کنید.
- جراحی در برخی موارد نادر
سزاموئیدیت
در نزدیکی انگشت شست پا ۲ استخوان قرار دارد که تنها به وسیله تاندون‌ها به هم متصل می‌شوند. به این استخوان‌ها سزاموئید می‌گویند. وقتی تاندون‌های اطراف آن‌ها آسیب دیده و ملتهب می‌شوند، آسیب سسموئیدیت ایجاد خواهد شد که نوعی التهاب تاندونیت است و بیشتر در دوندگان و رقاصان باله رایج است.
روش‌های درمان سزاموئیدیت عبارت‌اند از:
- استراحت دادن به پاها
- استفاده از کمپرس سرد
- استفاده از پد‌های مخصوص در زیر انگشتان و کفش‌های طبی راحت
- چسب زدن به انگشت شست پا برای بی‌حرکت کردن مفصل و بهبودی
- استفاده از کفش‌های پاشنه کوتاه
- تزریق استروئید در صورت شدید بودن درد
درد کف پا مربوط به قوس پا
التهاب کف پا شایع‌ترین علت درد در قوس پا است. التهاب کف پا می‌تواند پاشنه، قوس یا هر دو را تحت تأثیر قرار دهد. در مورد روش‌های درمانی برای التهاب فاشیای کف پای مداوم، از تزریق مخلوط استروئید و بی‌حسی موضعی استفاده می‌شود.
کف پای صاف نیز عارضه دیگری است که می‌تواند در این ناحیه از کف پا درد ایجاد کند. کف پای صاف را می‌توان با استفاده از کفش، تنظیم کفش‌ها و کفی‌های مناسب، استراحت، استفاده از یخ، استفاده از عصا یا بریس پیاده‌روی یا فیزیوتراپی درمان کرد. در موارد نادر نیز جراحی ضروری است.
درد انگشتان پا
نقرس نوعی آرتریت است که می‌تواند درد انگشتان پا را ایجاد کرده و به اطراف آن گسترش دهد. در این شرایط نوعی کریستال در مفاصل انگشتان پا جمع شده و باعث درد و تورم شدید خواهد شد. بیشترین قسمتی که تحت تأثیر این بیماری قرار می‌گیرد، انگشت شست پا است.
روش‌های درمان این بیماری عبارت‌اند از:
- استراحت پا
- استفاده از یخ
- استفاده از داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID) ازجمله پردنیزون، کلشی سین یا آلوپورینول
- پرهیز از مصرف غذا‌هایی که علائم نقرس را تشدید می‌کنند.
سایر اختلالات مربوط به انگشتان پا عبارتند از:
- بونیون یا قوز شست نیز در انگشتان پا بسیار شایع است
- ترفتو یا انگشتی که به دلیل دویدن بر روی سطوح سخت دردناک می‌شود
- همرتو در انگشتان پا به معنی ایجاد انگشت چکشی که باعث دفورمیتی مفصل پیپ انگشتان پا می‌شود و بسیار شایع است.
- چرخش‌های انگشتان که به علت متفاوت بودن مدل پاها از جمله مصری، یونانی و.. ممکن است دچار درد شوند.
آسیب‌های عصبی یا نورومای محیطی
آسیب‌های عصبی بخصوص در افرادی که مبتلا به برخی بیماری‌های زمینهای مانند دیابت، بیماری‌های کبدی و کلیوی و… هستند نیز می‌تواند باعث درد کف پا شوند. مصرف زیاد الکل عامل دیگری است که آسیب‌های عصبی و درد‌هایی مانند درد کف پا را ایجاد می‌کند. در این شرایط علاوه بر درد ممکن است احساس سوزش یا گزگز در پا داشته باشید که تا ساق پا نیز کشیده می‌شود.
برخی از روش‌های درمانی آسیب‌های عصبی عبارت‌اند از:
- استفاده از کفش‌ها و کفی‌های طبی مناسب و خودداری از کفش‌های پاشنه بلند یا تنگ
- انجام حرکات کششی برای انگشتان پا و مفاصل انگشتان
- جراحی
سایر دلایل درد کف پا عبارتند از:
- کرنر کالوس یا همان میخچه و پینه
- بیماری‌های پوستی مانند قارچ پوستی، پای ورزشکار و …
- بیماری‌های عروق محیطی مانند دیابت، برگر و …
- شکستگی‌های استرسی ناشی از استفاده بیش از حد
- شکستگی‌های بسیار متفاوت مانند شکستگی جونز، شکستگی برخی از مفاصل مانند شوپارد
- عدم درمان مناسب پیچ خوردگی‌ها
- فت پد سیندروم یا التهاب چربی‌های زیر پاشنه
- هاد لند دیفورمیتی یا خار پاشنه خلفی به دلیل رسوب کلسیم در تاندون آشیل
- سندروم تونل تارسال و …
نحوه تشخیص علت درد کف پا
شما باید برای تشخیص علت درد کف پا به یک مجموعه ارتوپدی یا متخصص ارتوپد مراجعه کنید. پزشک بعد از گرفتن شرح حال کامل از علائم شما و سوابق پزشکیتان یک معاینه فیزیکی کامل از ناحیه آسیب دیده و قسمت‌های مرتبط انجام می‌دهد. معمولا برای تشخیص دقیق‌تر از عکس برداری با اشعه ایکس نیز استفاده می‌شود و در مواردی که نیاز به بررسی جزئی‌تری وجود داشته باشد از روش‌هایی مانند ام آر آی و سی تی اسکن استفاده می‌شود.
سخن آخر
درد کف پا درصورتی‌که با روش‌های ساده خانگی مانند استفاده از مسکن و یا یخ و استراحت بعد از چند روز بهبود یافت، احتمالاً مشکل خاصی نیست؛ اما درصورتی‌که بعد از مدتی مجدداً این درد را تجربه کردید و یا درد ادامه‌دار شد یا دائماً در حال بدتر شدن است باید در اسرع وقت به یک متخصص ارتوپد باتجربه و خوب مراجعه کنید تا هرچه زودتر علت آن مشخص شود و اقدامات درمانی لازم انجام گیرند. سهل انگاری در پیگیری و درمان این نوع درد می‌تواند منجر به دردهای مزمن در آینده شود.
شما می‌توانید جهت ارزیابی‌های کامل و مشخص شدن علت درد کف پا در اولین فرصت به مجموعه ارتوپدی دکتر میر مراجعه کنید.
جهت گرفتن نوبت از این مجموعه ارتوپدی می‌توانید از شماره تلفن‌های موجود در بخش تماس با ما استفاده نمایید.
متخصص ارتوپدی، جراح استخوان و مفاصل