علت داغ شدن کف پا در طب سنتی، معمولاً به تجمع سموم در بدن نسبت داده میشود. اما به راستی گاهی این پدیده، نشانهای از مشکلات جدیتری در بدن است که نیازمند توجه ویژهای است. این مشکل، گاهی با سوزش، تورم، قرمزی و گزگز و بیحسی همراه است. دلایل وجود این عارضه، از مشکلات عصبی و گردش خون گرفته تا اختلالات داخلی پیچیدهتری هستند که نیاز به ارزیابی جامعی دارند. طب سنتی، به بررسی علل عمومی و درمانهای طبیعی میپردازد، اما برای شناسایی دقیقتر دلایل علمی و پزشکی، نیاز به ابزارها و تخصصهای بهروزتری است. برای حصول اطمینان از این که داغ شدن کف پا نشانهای از مشکل جدیتری نیست و برای دریافت درمانهای بهینه، توصیه میشود با پزشک متخصص سوزش کف پا مشورت کنید.
فهرست مطالب
چرا کف پایم آتش میگیرد؟ پاسخهای شگفتانگیز طب سنتی
علت داغ شدن کف پا، در پارهای از موارد حاکی از وجود بیماری در بدن و یا نوعی مشکل عملکردی در سیستم تعادلی بدن است. از مهمترین علل این پدیده میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
چربی خون
چربی خون که به معنی بالا بودن میزان ترکیبات تریگلیسرید و کلسترول خون است که از جمله علل داغی در کف پا بوده. چربی خون بهطور معمول با علائم دیگری همچون خستگی و خوابآلودگی نیز همراه است. در این مورد، افراد گاهی علاوه بر داغی، سوزش کف پا هم تجربه میکنند.
بهطور کلی، چربی خون عاملی است که باعث سنگینی و غلظت خون شده و در نتیجه جریان خون در رگها را با مشکل مواجه میسازد. وقتی خونرسانی به بافتها دچار اختلال شود، باعث احساس خوابآلودگی و خستگی در بدن میشود که داغ شدن کف پاها را نیز به همراه خواهد داشت. از آنجا که خون به هنگام شب، کندتر در رگها جریان مییابد، داغ شدن و سوزش زیر پاها در شب بیشتر میشود. برای کنترل چربی خون، از درمانهای گیاهی مانند: دانه گشنیز، سیر، سرکه سیب، چای سبز و روغن بابونه در کنار داروهای شیمیایی (به تشخیص پزشک) برای بهبود استفاده کنید.
دیابت
گاهی علت داغ شدن کف پا در افراد، بیماری دیابت است. در چنین شرایطی احساس درد، بیحسی و گزگز در ناحیه دستها، بازوها و پاها از دیگر علائم بیماری هستند که باید مورد توجه قرار گیرند. دیابت از جمله بیماریهایی است که باعث آسیب به رگهای خونی و اختلال در عملکرد عصبها شده و انتقال سیگنالهای عصبی را با مشکل مواجه میسازد.
نوروپاتی عصبی
نوروپاتی عصبی نیز نوعی آسیب عصبی است که منجر به ایجاد سوزش و داغی کف در پاها میشود. شیمی درمانی یکی از مواردی است که میتواند منجر به اختلال در سیستم عصبی و نوروپاتی محیطی شود. در این حالت، افراد علاوه بر داغی زیر پا، ضعف عضلانی و خستگی را نیز تجربه میکنند.
از بین رفتن تعادل هورمونها و افزایش سطح کراتینین
از بین رفتن تعادل هورمونها و افزایش سطح کراتینین در بدن، منجر به کمکاری تیروئید شده و علائمی همچون داغ شدن زیر پا، احساس درد در آن ناحیه، ضعف و خستگی پدیدار میشود. در واقع ابتلا به بیماری تیروئید، منجر به کاهش سوخت و ساز و تجمع مواد زائد در بدن شده، که همین امر باعث داغ شدن کف پاها میشود.
یائسگی
خانمها نیز در سن یائسگی به دلیل تغییرات هورمونی ایجاد شده در بدن خود، داغی در کف پاها را تجربه میکنند.
دوران حاملگی
داغ شدن زیر پاها در دوران حاملگی، از جمله مشکلاتی است که برخی از زنان باردار از آن رنج میبرند. علت داغ شدن کف پا در این دوران را میتوان به عواملی همچون افزایش وزن و فشار بر روی پاها، تجمع مایعات در بدن و نیز تغییرات هورمونی نسبت داد که در حالت خستگی نیز تشدید شده و خواب را دچار مشکل میسازد.
داغ شدن کف پا در طب سنتی
گاهی علت داغ شدن کف پا در طب سنتی را میتوان به عاملی با عنوان ضعف جریان خون در بدن نسبت داد. این بیماری که به دلیل تنگی رگهای انتقال دهنده خون، از قلب به سوی پاها بوده، گاهی با عوارضی همچون احساس درد یا سوزش و گزگز در ناحیه پاها نیز همراه است. معمولاً این مشکل، با فعالیت و حرکت زیاد پاها و یا ایستادن زیاد بر روی پاها نیز تشدید میشود.
افرادی که عمل بایپس معده را انجام دادهاند
اغلب در افرادی که عمل بایپس معده را انجام دادهاند، این موضوع اتفاق میافتد. معمولا چند هفته پس از عمل بایپس معده، داغی و سوزش در کف پاها ایجاد میشود که به طور معمول به دلیل جذب نکردن ویتامینهای گروه B در بدن است. (همانطور که میدانید ویتامینهای گروه B از جمله B12، B6، B9 مهمترین ویتامینهایی هستند، که کاهش آنها در بدن مشکلات فراوانی مانند داغی و سوزش در کف پاها را ایجاد میکند.)
سندرم تونل تارسال
سندرم تونل تارسال از دیگر علل داغی کف پا در افراد مختلف است. این مشکل به دلیل صدمه دیدن مچ پا و ایجاد ورم در این ناحیه (که منجر به فشرده شدن عصب پشت قوزک داخلی پا شده) ایجاد میشود. این بیماری علاوه بر داغی کف پا با علائمی همچون درد و سوزش نیز در ناحیه پاها همراه است که با گذر زمان تشدید میشود. برای درمان این عارضه حتماً باید به پزشک مراجعه شود، چراکه عدم مراجعه به موقع به پزشک، باعث از بین رفتن عصب شده و درمان را با مشکل مواجه میسازد. به گونهای که فرد مجبور است به صورت مادامالعمر از این مشکل رنج ببرد.
اختلال در عملکرد کلیهها
اختلال در عملکرد کلیهها نیز عامل دیگری است که از آن به عنوان علت داغ شدن کف پاها یاد میشود. کارکرد نادرست کلیه، باعث تجمع سموم در بدن شده که با علائمی همچون ضعف، خستگی، تهوع و تنگی نفس همراه است. سوزش و تورم پاها نیز از دیگر علائم نارسایی کلیه بوده که اغلب با داغی پاها مخصوصاً در ناحیه کف پا همراه است.
کبد چرب
کبد چرب یکی از مشکلاتی است که منجر به عدم دفع سموم و انباشته شدن آنها در ارگانهای مختلف بدن میشود. تجمع سموم در ناحیه پاها، با فشار به اعصابِ آن ناحیه همراه بوده که عوارضی همچون تورم، بیحسی و داغی در کف پاها را در پی خواهد داشت.
عفونتهای قارچی
گاهی عفونتهای قارچی نیز باعث ایجاد داغی و سوزش در کف پاها میشود. این قارچها که به دلیل رطوبت و گرمای موجود در کفش ایجاد میشوند، بیشتر ورزشکاران را تهدید میکنند. به طور معمول اگر پزشک نتواند از روی علائم، این بیماری را تشخیص دهد، از تست ضایعات پوستی KOH استفاده میکند. جای نگرانی نیست که این بیماری، با داروهای ضدقارچی به راحتی درمان میشود.
مصرف بیش از حد مشروبات الکلی
جالب است بدانید که مصرف بیش از حد مشروبات الکلی نیز منجر به تخریب اعصاب میشود که از آن به عنوان علت داغ شدن کف پاها نیز یاد میشود. مصرف زیاد الکل، علاوه بر سوزش و داغی زیر پاها با علائم دیگری همچون: سرگیجه، عملکرد نادرست دستگاه گوارشی و ضعف عضلانی نیز همراه است.
حجامت؛ آیا این درمان قدیمی کف پای داغ شما را خنک میکند؟
گاهی علت داغ شدن کف پاها، به سبب خشکی و گرمی کبد و ایجاد اخلاط گرم در بدن است. بنابراین در طب سنتی، انجام حجامت برای داغی کف پا روشی موثر است که متخصصان طب سنتی آن را پیشنهاد میدهند.
توجه داشته باشید که قبل از حجامت، مصرف شربت سرکنگبین و شربت تصفیهکننده خون، توصیه می-شود. شربت سرکنگبین را باید هر شب به میزان یک لیوان و درست قبل از خواب مصرف کرد. شربت تصفیهکننده خون نیز که به شربت اخلاط ثلاثه معروف است، ترکیبی گیاهی بوده که به پاکسازی کبد کمک میکند و غلظت خون را کاهش میدهد. با مصرف این شربت، حرارت کبد متعادل گشته و علاوه بر رفع داغی در زیر پا، بسیاری از مشکلات کبدی نظیر تیرگی پوست، جوش و لکهای پوستی نیز برطرف می-گردد. شربت تصفیهکننده خون باید به مدت دو هفته و طبق دستورالعمل موجود بر روی آن مصرف شود. بلافاصله پس از اتمام شربت تصفیهکننده خون، درمان حجامت آغاز میشود.
حجامت عام برای رفع این مشکل، درمانی است که در طب سنتی به آن سفارش شده است. حجامت عام، که محل آن بین مهرههای 3 و 4 سینه و میان دو کتف بوده، تاثیر فراوانی روی بدن دارد و کلیه اخلاط فاسد را از بدن دفع میکند.
یک ماه پس از انجام حجامت عام، حجامت ساق پا نیز توصیه میشود. محل دقیق حجامت در ناحیه ساق پاها، به اندازه یک وجب از قوزک پا به سمت برجستگی ساق پا است. درمان حجامت در ناحیه ساقین، منجر به دفع بسیاری از مواد سمی موجود در خون که در رگهای ساق پا تجمع یافتهاند، میشود. بنابراین برای افرادی که ساعتهای زیادی میایستند بسیار مناسب است و تا حدود زیادی مشکل داغی کف پا را رفع میکند.
(توجه کنید که گاهی حجامت ساقین، با عوارضی همچون ضعف بدن و غش نیز همراه است که طبیب باید در حین حجامت، این نکته را مد نظر داشته باشد.)
8 درمان خانگی و فوری داغی کف پا
افرادی که با چنین مشکلی مواجه هستند، بهتر است قبل از هرگونه اقدامی برای انجام آزمایشات لازم و تشخیص علت بیماری به پزشک متخصص مراجعه کنند. اما به طور کلی روشهای خانگی و درمان فوری داغی کف پا، به صورت موقتی بوده و عبارتند از:
- شستشوی پاها با آب سرد که منجر به کاهش دمای بدن میشود، از جمله روشهای فوری در این زمینه است. بدین منظور پاهای خود را به مدت چند دقیقه، در وان آب سرد قرار داده و استراحت کنید. این کار را چندین بار تکرار کنید تا به نتیجه مطلوب دست یابید.
- تنظیم PH بدن با مصرف سرکه سیب و یا خوردنیهایی که طبع خنک دارند مانند: آب هندوانه، آب جو و دوغ. توجه کنید که همانطور که مصرف خوردنیهای خنک، در درمان داغی کف پاها موثر است، اجتناب از مصرف سدیم و ادویهجات تند مانند فلفل قرمز نیز کمککننده است.
- استفاده از زردچوبه به صورت موضعی، گردش خون را در پاها بهبود میبخشد و در کاهش التهاب، بیحسی و داغی کف پاها موثر است. برای این منظور، خمیری از ترکیب پودر زردچوبه با آب یا روغن نارگیل تهیه کرده و بر روی پاهای خود بمالید.
- زنجبیل از جمله گیاهان دارویی بوده که دارای خاصیت ضد التهابی، ضد قارچی و کاهش التهاب پاها موثر است. از آنجا که این گیاه در درمان دیابت نیز مورد استفاده قرار میگیرد، بنابراین در درمان داغی و سوزش کف پا ناشی از دیابت موثر خواهد بود.
- کدو حلوایی از جمله گیاهانی است که دارای خاصیت آنتیاکسیدانی بوده و با کاهش التهاب پاها، در درمان فوری داغی آنها موثر واقع میشود. ماساژ پاها با کدو حلوایی به خنک شدن آنها کمک کرده و از سوزش کف پاها میکاهد.
- از جمله روشهای خانگی برای درمان داغی زیر پا، استفاده از گیاه زعتر است. این گیاه که از خانواده آویشن است، در واقع نوعی ادویه محسوب میشود؛ که با دارا بودن خاصیت ضدمیکروبی و بهبود گردش خون در پاها، احساس داغی در کف پا را کاهش میدهد. برای این منظور، مقداری پودر زعتر را در آب سرد و مقداری را در آب گرم بریزید. پاهای خود را ابتدا در آب گرم و سپس در آب سرد قرار دهید تا حس داغی و سوزش در زیر پاها کاهش بیابد.
- توجه داشته باشید که در کل داغی کف پا و احساس سوزش در آنها، به دلیل ضعف جریان خون در آن نواحی است. بنابراین ماساژ پاها، منجر به گردش خون بهتر در آنها شده و تا حدود زیادی از سوزش و داغی زیر پاها میکاهد. این درمان به خصوص برای افراد مبتلا به نوروپاتی محیطی مفید خواهد بود (ماساژ پاها قبل از خواب).
- ورزش کردن و انجام حرکات کششی مناسب از جمله روشهایی است که با افزایش گردش خون در پاها مانع از ایجاد مشکل در سیستم عصبی میشود. در نتیجه در درمان فوری داغی و سوزش کف پاها موثر است.
داغی کف پا؛ زنگ خطری برای سلامت سالمندان
سالمندی و افزایش سن همواره با مشکلات و بیماریهای فراوانی همراه است. سالمندان معمولاً با مشکلاتی از ناحیه پاها مواجه هستند که این دردها و بیماریها اغلب به دلیل فرسودگی و تحلیل بافتها نمایان میشود.
علت داغی کف پا در سالمندان، دلایل مختلفی دارد که در زیر به چند نمونه از آنها اشاره میکنیم:
چربی زیر پاها و به خصوص پاشنهی پا، با گذر زمان و در اثر افزایش سن نازک شده و استفاده از کفشهای نامناسب و تنگ، آسیبهای جدی به پاها وارد میسازد. افراد سالمند، در هنگام پیادهروی به خصوص بر روی سطوح ناهموار و سفت، باید از کفشهایی با ارگونومی مناسب استفاده کنند تا پاهای آنها آسیب نبیند.
بنابراین استفاده از کفش نامناسب، یکی از علتهای داغی و سوزش کف پاها در افراد سالمند است. این افراد، برای حل این مشکل باید از کفشهایی استفاده کنند که پدینگ مناسب داشته و از فضای کافی برای انگشتان و دو طرف پا نیز برخوردار باشد. بهترین کفش برای افراد سالمند، کفشهای جلوباز، با پاشنهای پهن و ارتفاع دو سانتیمتر است تا از اعمال فشار به انگشتان پاها جلوگیری شود.
عامل دیگر اضافه وزن است که بسیاری از افراد، با افزایش سن آن را تجربه میکنند. چاقی و افزایش وزن، به طور مستقیم پاها را فرسوده کرده و باعث از بین رفتن قوس زیر پاها میشود.
درواقع اضافه وزن، باعث سختی حرکت و اعمال فشار بر روی پاها میشود که این امر التهاب تاندونهای پا را به همراه خواهد داشت. توجه کنید که این مشکل، به خصوص در سالمندانی که تمایلی به حرکت ندارند و بیتحرک هستند، تشدید میشود.
از عوامل دیگر بروز این مشکل در سالمندان، بیماری دیابت است. این بیماری که در همه سنین به چشم میخورد در سالمندان نیز بسیار رایج بوده و عاملی برای داغی کف پاهای آنها است. در بیماری دیابت، دیوارهی رگهای خونی تخریب شده و مواد مغذی به درستی به اعصاب نمیرسد. همین امر باعث ضعف عصب و عدم انتقال سیگنالها از اعصاب شده که نوروپاتی دیابتی را به همراه دارد. این بیماری در افراد مسنی که دارای فشار خون بالا نیز هستند، به مراتب بیشتر است. آسیب عصبی در پاها معمولاً با داغی و سوزش کف پا همراه خواهد بود.
ضعف گردش خون در پاها، باعث بروز داغی و سوزش در کف پاهای سالمندان میشود. وقتی خون به درستی در پاها جریان نداشته باشد، اکسیژن کافی نیز به بافتها نمیرسد و علائمی همچون: بیحسی، ضعف پاها، التهاب و سوزش کف پا را در پی خواهد داشت.
حال که با علل داغ شدن زیر پاها در سالمندان آشنا شدید، بد نیست بدانید که اگر این مشکل با پوشیدن کفش طبی مناسب، کاهش وزن و انجام حرکات کششی و یا ورزش بهتر نشد، باید در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه کنید تا علت این موضوع بررسی شود.
پزشک معالج با انجام برخی معاینات و آزمایشات ساده، علت بیماری را تشخیص داده و گاهی تنها با تجویز مکملهای خوراکی، درمان صورت میپذیرد.
روشهای طبی در درمان داغی کف پاها
- اگر داغی و سوزش کف پا به دلیل عفونت قارچی باشد، استفاده از داروهای ضدقارچی به درمان این موضوع کمک میکند. داروهای ضدقارچ که برای درمان عفونت قارچی مورد استفاده قرار میگیرند، اغلب پمادهای موضعیِ بدون نسخه هستند.
- از طرفی عوض کردن کفش و یا استفاده از کفی طبی برای کفشها نیز روش دیگری است که برای درمان داغی کف پاها توصیه میشود. استفاده از کفشهای طبی با کفی متحرک و دارای پنجههای پهن و پاشنهای سفت، که قابلیت انطباق با انحنای پا را داشته و بتواند به خوبی از پاها محافظت کند، در درمان بسیاری از مشکلات پا موثر است. (اگر داغی و سوزش کف پا مربوط به کفش نامناسب باشد، به این روش درمان می-شود. )
- همانطور که قبلا ذکر شد، یکی از علل داغی کف پا، کمبود ویتامینهای گروه B از جمله B6، B12 و B9 است. از طرفی کمبود ویتامین B در بدن،باعث بروز کمخونی و نیز عدم گردش خون در پاها میشود که خود این امر عوارضی چون سوزش و داغی زیر پاها را به همراه دارد. در چنین مواردی مصرف مکملهای ویتامین در درمان داغی کف پا بسیار موثر است.
- اگر داغی و سوزش زیر پاها ناشی از کمکاری تیروئید باشد، مصرف مکملهای تیروئید، زیر نظر پزشک کمککننده است. مکملهای تیروئید شامل روی، ید، آهن، سلنیوم و ویتامینهای A، E و B هستند که مصرف خودسرانهی آنها برای سلامتی مضر بوده و باید حتما تحت نظر پزشک متخصص مصرف شوند.
- روش TENS یکی از درمانهای موثر برای کاهش درد و سوزش کف پاها بوده که در آن با استفاده از جریان الکتریکی با ولتاژ پایین، عصب پاها را تحریک میکنند. در این روش الکترودهایی بر روی پوست قرار میگیرند و با ارسال جریان الکتریسیته و تحریک شدن عصب، سیگنالهای درد از بین میرود.
- مگنت تراپی روشی دیگر است که در آن با استفاده از ایجاد یک میدان مغناطیسی مصنوعی، گردش خون را در پاها افزایش میدهند تا به مرور سوزش و داغی زیر پاها و همچنین التهاب موجود در آن کاهش یابد.
- روش دیگری که پزشک براساس تشخیص خود برای درمان داغی کف پا مورد استفاده قرار دهد، استفاده از روش لیزر درمانی است. در این روش، نوری با طول موج خاص به محل تحت درمان تابانده میشود که با ترمیم عصب، در درمان داغی و سوزش کف پا موثر خواهد بود.
توجه کنید که عدم درمان به موقع این مشکل، منجر به بروز آسیبهای جدی و دائمی در افراد میشود. بنابراین آنچه در این میان از اهمیت ویژهای برخوردار است، بررسی علت این مشکل و درمان به موقع آن است.
سخن آخر
دیدیم که علت داغ شدن کف پا در طب سنتی عوامل متعددی دارد. مهمترین علل این عارضه، آسیب به اعصاب این نواحی و یا عدم گردش خون در پاهاست. از جمله دلایل مختلفی که موجب بروز این عارضه میشوند: دیابت، چربی خون، کمکاری تیروئید، اختلال در عملکرد کلیهها و کبد، حاملگی، یائسگی، استفاده زیاد از مشروبات الکلی، سندروم تونل تارسال، کمبود ویتامین و عفونتهای قارچی در پاها و… است که در این مقاله به تفصیل به آن پرداختیم.
هرچند با انجام روشهای خانگی، حجامت و یا استفاده از برخی داروهای گیاهی میتوان به تسکین این مشکل به صورت موقتی کمک کرد، اما ضروری است که برای یافتن علت این عارضه به پزشک متخصص مراجعه کنیم. چرا که عدم درمان به موقع این مشکل، عوارضی چون سکته مغزی و از بین رفتن دائمی عصب را در پی خواهد داشت. در کلینیک ما، کادر پزشکان مجرب و حاذق، با استفاده از جدیدترین روشهای تشخیصی و درمانی، به شما کمک میکنند تا علت اصلی مشکل خود را شناسایی کرده و درمان مناسب آن را دریافت نمایید. همین امروز با پاهایی سوزان نزد ما بیایید و با پاهایی خنک و شاداب به خانه بازگردید!