اغلب افرادی که درد در ناحیه مچ پا را تجربه می‌کنند تصور می‌کنند که شاید یک پیچ‌خوردگی ساده باعث این عارضه شده است و حتی به این مورد فکر نمی‌کنند که شاید عصب سیاتیک عامل اصلی باشد. سیاتیک و درد مچ پا می‌توانند به یکدیگر ارتباط داشته باشند درحالی‌که اغلب ارتباط بین درد و درمان سیاتیک مچ پا را نادیده می‌گیرند. بی‌توجهی به درد سیاتیک مچ پا می‌تواند در آینده در سطح گسترده بیمار را با مشکل مواجه کند و او را تا مرحله عمل جراحی پیش ببرد. پس اگر شما نیز با این اختلال دست‌وپنجه نرم می‌کنید مقاله را خوانده و سپس با متخصصان سایت ما برای درمان سیاتیک خود مشورت کنید.
آنچه در این مقاله می خوانید :
برای مشاوره رایگان آنلاین با متخصص در اینستاگرام با ما همراه باشید. 
تماس جهت مشاوره رايگان و اخذ نوبت تلفنیفهرست مطالب
اهمیت توجه به سیاتیک و درد مچ پا
عصب سیاتیک، یکی از طویل‌ترین اعصاب بدن است که از انتهای ستون فقرات تا پشت ساق پا انشعاب یافته و در هر دو پا نیز وجود دارد. اختلالی که از آن با نام سیاتیک یاد می‌شود در نتیجه فشرده‌شدن این عصب رخ می‌دهد که عوامل متعددی می‌تواند دلیل این فشرده‌شدن باشد. فتق دیسک، تنگی ستون فقرات، اسپوندیلولیستزیس، شکستگی یا حتی وزن جنین در هنگام بارداری می‌تواند از عللی باشد که این فشار را به وجود می‌آورد.
به‌عبارت‌دیگر به شرایط دردی که بیمار تحمل می‌کند، سیاتیک می‌گویند. فشرده‌شدن ریشه‌های عصبی موسوم به رادیکولوپاتی کمری اغلب به مجموعه‌ای از علائم اطلاق می‌شود که نشانه عارضه دیگری در فرد بیمار است. متخصصان اغلب تلاش می‌کنند برای درمان سیاتیک علت اصلی مانند فتق را درمان کنند.
متأسفانه، در بیشتر موارد زمانی که بیمار با شکایت درد قوزک پا به پزشک مراجعه می‌کند سیاتیک آخرین گزینه‌ای است که به آن توجه می‌شود. تشخیص اولیه درد به دلیل اشکال در خود قوزک پا یا به دلایلی مانند وضعیت بدن و راه رفتن بیش از حد نسبت داده می‌شود. این در حالی است که نوع دردی که بیمار در مورد ارتباط سیاتیک و درد در قوزک پا تحمل می‌کند با سایر دلایل آسیب در ناحیه مچ متفاوت است.
زمانی که قوزک پا به دلیل فشردگی عصب و سیاتیک، بیمار را با مشکل مواجه می‌کند، درد بیشتر حالتی کوبنده دارد یا مانند تیر کشیدن از باسن به سمت پایین بدن و قوزک پا است. شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید بسیاری از دردهای ناحیه قوزک پا در ارتباط با سیاتیک است و این در حالی است که همیشه این عامل نادیده گرفته می‌شود.
علت رگ سیاتیک مچ پا
در ادامه قصد داریم به علل رگ سیاتیک در قوزک پا اشاره کنیم:
مشکلات مرتبط با ستون فقرات دیسکوپاتی کمر و لگن
التهاب مفاصل ستون فقرات کمر و لگن، انواع آرتریت‌ها و شایع‌ترین آن آرتروز
باریکی بیش از حد کانال نخاعی و فشردگی اعصاب نخاعی
مشکلات مادرزادی یا آسیب‌های ناشی از صدمات رانندگی
آسیب نوروپاتی محیطی وارده به اعصاب خروجی از کمر و لگن (اسپاسم‌های عضلانی، تومورها یا لنفوم)
نوروپاتی دیابتی ناشی از مصرف الکل، فلزات سنگین، نبود ویتامین ب کافی
شکستگی‌های احتمالی در ستون فقرات (ناشی از لغزش و سرخوردگی مهره، تومورها)
انواع تومورهای اسکلتی، عضلانی و تومورهای موجود روی رشته‌های عصبی
تومورهای متاستاز شونده از نقاط دیگر به لگن و کمر
فشردگی عصبی ناشی از عضله پیریفورمنس
کشیدگی لیگامان‌ها در شرایط مختلف
علائم درد سیاتیک مچ پا
در ادامه قصد داریم به شکل مختصر به اصلی‌ترین و منحصرترین نشانه‌های درد سیاتیک در مچ پا اشاره کنیم:
درد تیر کشنده از کمر تا نوک پا اصلی‌ترین مظهر سیاتیک و مشخص‌ترین نماد آن
تجربه احساسات مختلفی همچون گزگز، مورمور، سوزن‌سوزن‌شدن، حس گرم و سردشدن پا، خواب‌رفتن پاها و گرگرفتگی پاها
ناتوانی در حرکت درست و یا تحول حرکتی
تمامی این موارد جزو دلایل اصلی درد سیاتیک است که اگر بروز کند باید دراسرع‌وقت برای درمان پیگیری این مشکل به متخصص مراجعه کنید.
عوارض نادیده‌گرفتن سیاتیک و درد مچ پا چیست؟
بیماران که حتی با مراجعه به پزشک نیز از شر این درد خلاصی پیدا نمی‌کنند راه‌های متعدد و داروهای مختلفی را امتحان می‌کنند و نتیجه‌ای که به دست می‌آید تنها عوارض جانبی سیاتیک و درد در قوزک پا است. این نادیده‌گرفتن تا جایی ادامه پیدا می‌کند که تنها گزینه‌ای که برای درمان درد باقی می‌ماند جراحی است.
وقتی بیمار درد رگ سیاتیک در مچ پا را برای مدتی طولانی تحمل می‌کند دیگر نمی‌تواند به‌سادگی فعالیت‌های روزمره خود را ادامه دهد. ورزش‌کردن تقریباً غیرممکن خواهد بود و درد تا جایی پیشرفت می‌کند که حتی پیاده‌روی کوتاه نیز می‌تواند بیمار را درمانده کند. رفتن سرکار یا حضور در مجامع دیگر سخت است و حتی بیمار گاه مجبور می‌شود تا شغل خود را تغییر دهد.
با همه این احوالات اگر از همان ابتدا مسیر را درست بروید دیگر نیازی به جراحی نخواهد بود. البته سیاتیک جز در موارد خفیف با استراحت از بین نمی‌رود؛ اما اگر در پی درمان آن باشید هرگز مشکل به آسیب عصبی دائمی، ناتوانی یا کاهش تحرک تبدیل نمی‌شود.
در واقع می‌توانید با کمک درمان‌های متفاوت علائم را کاهش دهید و درد خود را تسکین ببخشید. گاهی امکان دارد که بتوانید به‌صورت کامل آن را درمان کنید. با پیگیری درمان اصولی سیاتیک می‌توانید دوباره به سرکار برگردید، ورزش کنید و به جمع دوستان خود بپیوندید و زندگی شاد خود را دوباره از سر بگیرید.
سیاتیک و درد مچ پا چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟
همان‌طور که پیش‌ازاین نیز ذکر کردیم درد سیاتیک در مچ پا دردی ترکیبی از سوزن‌سوزن‌شدن، بی‌حسی و احساس سوزش است. این درد از سایر دردهای دیگر متمایز است و هیچ شباهتی به یکدیگر ندارد. اغلب از پشت کمر تا یکی از پاها کشیده می‌شود و جز در موارد بسیار نادر هر دو پا همزمان تحت‌تأثیر درد سیاتیک نیستند.
در اغلب موارد ضعف و بی‌حسی در عضلات پس از زمانی شروع می‌شود که زیاد نشسته‌اید، از پله بالا می‌روید یا به‌سرعت از جای خود بلند می‌شوید. به همین دلیل تشخیص اشتباه بوده و گمان‌ها به سمت وضعیت بدنی متمایل می‌شود.
اگر بیمار مدتی طولانی بایستد یا مسافتی طولانی را طی کند، درصورتی‌که عصب سیاتیک به‌صورت خفیف درگیر باشد ناراحتی در قسمت قوزک پا موقت خواهد بود؛ اما اگر موارد حادی مانند تنگی کانال نخاع باعث فشار بر روی سیاتیک باشد، بیمار علائم شدیدتری را تجربه می‌کند. سیاتیک و درد در قوزک پا در موارد بسیار شدید منجر به تورم، اسپاسم عضلانی و ناتوانی در راه رفتن صحیح می‌شود.
در اکثر مواقع شروع درد سیاتیک از یک پا است؛ اما این امکان وجود دارد که به هر دو پا، باسن یا انگشتان نیز کشیده شود. اغلب سیاتیک‌های شدید به دلایلی مانند تصادف، عمل جراحی، فتق دیسک، سندرم پیریفورمیس یا حتی احتقان لگن ایجاد می‌شود. تورم ناشی از عفونت نخاع نیز جزو این دلایل خواهد بود.
محل اصلی که درد از آنجا نشات می‌گیرد دردی شبیه به خنجر یا سوزش را به بیمار تحمیل می‌کند که از یک سمت بدن و از ناحیه ستون فقرات شروع شده و به پایین می‌رود، در نتیجه قوزک پا را نیز تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و باعث درد در این ناحیه می‌شود. بسیاری از بیمارانی که از این بیماری رنج می‌برند زمانی که راه می‌روند در ناحیه قوزک پا حسی مانند سوزن‌سوزن‌شدن را گزارش کرده‌اند.
یا سیاتیک و درد مچ پا همیشه علت و معلول هستند؟
یکی از نکات اصلی که باید در زمینه سیاتیک و درد در مچ پا بدانید این است که عوامل دیگری نیز می‌توانند باعث این درد شوند. در واقع زمانی که در قوزک پا احساس درد کردید تنها رگ سیاتیک در مچ پا عامل آن نیست. عوامل دیگری مانند شکستگی یا عفونت در مفاصل مچ نیز می‌تواند از دلایل درد باشد.
آرتریت نیز به طور بالقوه این امکان را دارد که از علل احساس درد باشد. زمانی که درد کمر و ساق پا را نیز تجربه می‌کنید به این معنا است که حتماً باید از یک متخصص کمک بخواهید و فیزیوتراپی را شروع کنید. فیزیوتراپی در این شرایط می‌تواند کمک کند علت اصلی را پیدا کرده و به‌این‌ترتیب بتوانید برای انتخاب درمان درست اقدام کنید. حتی اگر سیاتیک هم باعث ایجاد مشکل شده باشد فیزیوتراپی می‌تواند پاسخ مناسبی باشد.
نکته اصلی که باید در مورد ارتباط این دو با یکدیگر بدانید این است که درد مچ پا می‌تواند در نتیجه فشرده‌شدن سیاتیک در نواحی انتهای کمر باشد. درصورتی‌که عصب تحریک شده، انگشتان و قوزک پا احساس سوزن‌سوزن‌شدن می‌کنند و این احساس در دو طرف پا وجود دارد. نقاط درد در واقع محلی است که انتهای عصب به سطح پوست می‌رسد.
همه آنچه خواندید به عبارت ساده‌تر این است که درد قوزک پا همیشه به دلیل سیاتیک نیست؛ اما می‌تواند یکی از نشانه‌های اصلی سیاتیک همین درد باشد. گاهی فشرده‌شدن سیاتیک می‌تواند منجر به تورم در ساق پا شود که در نهایت بیمار مجبور است درد بسیار زیادی در هنگام راه رفتن یا حتی ایستادن را تحمل کند.
درصورتی‌که چنین دردهایی را تجربه می‌کنید اولین اقدامی که باید انجام دهید این است که نزد متخصص رفته و از او کمک بخواهید. در این صورت ارزیابی اولیه انجام شده و تشخیص داده می‌شود که علت اصلی سیاتیک است یا باید به دنبال علل دیگر باشید.
درمان سیاتیک مچ پا
راه‌های زیادی وجود دارد که به پزشک امکان می‌دهد تا درد بیمار را تسکین دهد. درمان‌هایی که می‌تواند به تسکین درد سیاتیک و مچ پا کمک کند به‌صورت کلی به دو شیوه جراحی و غیرجراحی تقسیم می‌شود. ما در اینجا به‌صورت کامل به هر دو درمان خواهیم پرداخت.
درمان‌های غیرجراحی سیاتیک و درد مچ پا
درمان‌های متعددی برای درمان سیاتیک در مچ پا وجود دارد که برخی را در منزل می‌توانید انجام دهید و برای انجام بعضی دیگر نیاز است تا حتماً از پزشک کمک بگیرید. دقت کنید این روش‌ها تقریباً منتج به درمان کامل می‌شود؛ اما لازمه آن استقامت در درمان تا زمان رسیدن به نتیجه مطلوب است. این درمان‌ها به شرح زیر هستند:
فیزیوتراپی
در این روش بر اساس برخی تمرینات و ورزش‌هایی که فیزیوتراپیست به بیمار می‌دهد، اسپاسم عضلات از بین رفته و بافت‌هایی که به سیاتیک فشار وارد می‌کنند درمان می‌شوند. در نتیجه بر اثر مرور زمان درد سیاتیک و درد در قوزک پا کاهش پیدا کرده و بیمار تسکین پیدا می‌کند. دقت کنید گاه از دستگاه‌هایی مانند لیزر نیز برای نتیجه‌گیری بهتر و زودتر استفاده می‌شود. در این شیوه از کشش و ورزش‌های اصلاحی استفاده می‌کنند تا درد تخفیف پیدا کند.
استراحت
البته بی‌تحرکی یکی از عواملی است که می‌تواند درد سیاتیک را چندبرابر کند. بااین‌حال فرد برای مدتی نباید حرکات تند و یکباره انجام دهد تا بافت‌ها فرصت داشته باشند به حالت اولیه برگردند. استراحت محدود برای چند روز اول اغلب نتیجه‌بخش است و می‌تواند به بهبود کمک کند. هرچند نباید آن را طولانی کرد.
کمپرس سردوگرم
می‌توان در دو روز اول از کمپرس سرد و در روزهای دیگر از کمپرس گرم استفاده کرد. کمپرس سرد باعث ایجاد بی‌حسی موضعی شده و درد کمتر حس می‌شود. کمپرس گرم نیز می‌تواند به نرم‌شدن بافت کمک کند. برای کمپرس سرد چند قالب یخ را در کیسه‌فریزر گذاشته و پس از قراردادن در یک حوله بر روی ناحیه درد قرار دهید. برای کمپرس گرم هم از کیسه آب گرم می‌توانید استفاده کنید و هم امکان گرم‌کردن ناحیه درد با کمک حوله داغ وجود دارد. می‌توانید قالب یخ را به‌پای‌خود ببندید و سعی کنید پا را به بالا و پایین حرکت دهید.
طب سوزنی
از گذشته این روش یک شیوه درمانی جانبی برای درمان درد بوده است. متخصص در نقاط مختلفی سوزن‌های نازکی را فرومی‌کند. این نقاط با کمک تحریک به‌وسیله سوزن‌ها باعث می‌شوند تا اعصاب درگیر شده و در نتیجه پس از مدتی بافت نرم می‌شود.
شاک ویو تراپی
در این روش از دستگاهی استفاده می‌شود که امواج آکوستیک را به بدن فرد منتقل می‌کند. دستگاه مستقیم بر روی بخشی قرار می‌گیرد که درگیر شده است در نتیجه امواج می‌تواند باعث تسکین درد سیاتیک در فرد شود.
اوزون تراپی
در روش اوزون تراپی دستگاه‌هایی که اکسیژن تولید می‌کنند اوزون را مستقیم و به کمک تزریق وریدی به داخل رگ منتقل می‌کنند. ورود اوزون به جریان خون یا به زیر پوست باعث می‌شود خون بهتر حرکت کند و بافت‌هایی که دچار مشکل هستند پس از مدتی بهبود پیدا کنند. در نتیجه درد بیمار کم‌کم آرام می‌شود.
ورزش مکنزی
برخی از ورزش‌ها و حرکات اصلاحی وجود دارند که با عنوان ورزش مکنزی شناخته می‌شوند. وظیفه این حرکات حل مشکلات مربوط به دردهای کمر و بخش‌های تحتانی ستون فقرات از جمله مشکلات دیسکی است تا بیمار احساس درد کمتری را تجربه کند.
دارودرمانی
در کنار روش‌های ذکر شده اغلب به بیمار دارو داده می‌شود تا بتواند درد را برای مدتی تحمل کند. این داروها اغلب شامل داروهای مسکنی مانند استامینوفن، ایبوپروفن و ناپروکسن است که به داروهای بدون نسخه نیز معروف هستند. درصورتی‌که این موارد نتواند مفید باشد از داروهای شل‌کننده عضلات استفاده می‌شود یا دکتر داروهای قوی برای درمان التهاب مفاصل را پیشنهاد می‌کند.
داروهای افسردگی نیز در برخی موارد می‌توانند مفید باشند. این موارد مانع از رسیدن سیگنال‌های درد به مغز هستند یا به مغز کمک می‌کنند تا هورمون‌های ضددرد طبیعی را بیشتر تولید کند. گاهی نیز استروئید به‌صورت مستقیم به نخاع تزریق می‌شود. دقت کنید این روش‌ها باید با نظر پزشک متخصص تجویز شود.
روش‌های جراحی برای درمان رگ سیاتیک در مچ پا
درست است که درمان‌های جراحی اغلب به نتیجه مطلوب منتهی می‌شوند؛ اما همیشه به‌عنوان آخرین راه مطرح می‌شود. دلیل آن تهاجمی بودن این روش‌ها و البته دوران نقاهتی است که بیمار باید سپری کند تا جراحی سیاتیک و درد مچ پا مثمرثمر باشد. روش‌های جراحی عبارت هستند از:
میکرودیسککتومی
این روش درمان، اختصاصاً برای حل مشکل فتق دیسک پیشنهاد می‌شود. در حین عمل جراحی، بسته به شدتی که به دیسک وارد شده است تنها قسمتی از دیسک آسیب‌دیده یا کل آن برداشته می‌شود. در نتیجه فشار بر روی سیاتیک نیز از بین می‌رود. در صورت نیاز ممکن است در هنگام عمل پزشک بنا به تشخیص خود تکه‌ای از استخوان را نیز بردارد.
لامینکتومی
در این جراحی تنها بخشی که حذف می‌شود لامینا است. لامینا بخش‌هایی از ستون فقرات است که قوس دارد و راهی ایجاد می‌کند که اعصاب مانند سیاتیک بدون هیچ فشاری از آن عبور کنند.
جراحی لیزر
همراه با پیشرفت علم پزشکی هر روز راه‌های جدیدتری برای درمان بیماران نیز معرفی می‌شود که یکی از این روش‌ها جراحی لیزر برای درمان سیاتیک و درد مچ پا است. این روش کم تهاجمی بوده و مزایای بسیار زیادی نسبت به روش جراحی دارد.
در جراحی لیزر پزشک تنها چندبرش کوچک نزدیک به ستون فقرات ایجاد می‌کند. از طریق یک برش دوربین کوچکی وارد می‌شود تا جراح بتواند درون‌برش را ببیند و از طریق برش دیگر دستگاهی وارد می‌شود که با کمک متمرکزکردن نور و گرما زوائد موردنظر پزشک را حذف کرده و فشار را از روی سیاتیک برداشته و به‌این‌ترتیب درد سیاتیک در مچ پا درمان شود. دوران نقاهت این روش بسیار کوتاه بوده و نتیجه نیز اغلب تضمین شده است.
سخن پایانی
دردی که افراد در ناحیه قوزک پا احساس می‌کنند اغلب می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد؛ اما یکی از اصلی‌ترین دلایلی که در بیشتر موارد نادیده گرفته می‌شود عامل سیاتیک است. درست است که سیاتیک و درد مچ پا ارتباطی تنگاتنگ با یکدیگر دارند؛ ولی بسیاری از پزشکان با بی‌توجهی به آن بیمار را تا مرحله جراحی نسبت به این عامل غافل می‌کنند.
درمان مچ پای شما هرچه که باشد مهم این است که با نظر پزشک متخصص انجام شود و درمان‌های خودسرانه گاه می‌تواند عوارض وحشتناکی برایتان به همراه داشته باشد. بهترین کاری که باید در هنگام درد انجام دهید این است که به پزشک مراجعه کنید و از متخصص بخواهید شما را در این زمینه راهنمایی کند. به این شرط نتیجه رضایت‌بخش خواهد بود که پزشک شما مانند متخصصان سایت ما باتجربه و حرفه‌ای باشند.
