۱۶ روش مؤثر و اثبات شده برای درمان سوزش کف پا

اگر سوزش و درد پاشنه پا دارید، ممکن است این نشانه‌‌ای از بیماری جدی باشد. بنابراین، بهتر است که هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید تا مورد شما تشخیص‌داده‌شده و درمان شوید. به‌هیچ‌عنوان علائم سوزش و درد پاشنه پا را نادیده نگیرید، چون ممکن است نشانه یک بیماری خطرناک باشد. همچنین، از خوددرمانی برای درمان سوزش کف پا جدا خودداری کنید. اگر مایلید بدانید که درمان سوختن کف پا چیست؟ این مقاله را که با آخرین پژوهش‌های علمی تنظیم شده است را تا انتها مطالعه کنید.

چرا دچار سوزش و درد پاشنه پا می‌شویم؟

آیا تابه‌حال احساس سوزش مداوم در پاهای خود را داشته‌اید؟ سوزشی که با هر قدم گویی روی زغال داغ قدم می‌گذارید. اگر چنین حسی را تجربه کرده‌اید باید بگویم تنها نیستید. بسیاری از افراد با این حس ناراحت‌کننده به‌عنوان سوزش پا مواجه می‌شوند. از نوروپاتی و گردش خون ضعیف گرفته تا سبک زندگی، طیف وسیعی از علل زمینه‌ای در ایجاد این حس نقش دارند. برای پیگیری درمان باید به متخصص سوزش کف پا مراجعه کنید.

بی‌شک پیش از پرداختن به انواع روش‌های درمان برای سوزش کف پا باید به این نکته توجه کنیم که علل این بیماری و علائم اصلی آن چیست. سوزش پاها می‌تواند ناراحت‌کننده یا دردناک باشد. این سوزش می‌تواند در اثر عوامل گوناگونی مانند آسیب عصبی در پاها که نوروپاتی یا سوءمصرف الکل، کمبود ویتامین B۱۲، فولات و گاهی اوقات ویتامین B۶، بیماری مزمن کلیوی، سطوح پایین هورمون تیروئید و یا عفونت قارچی ایجاد شود.

سوزش پا همیشه به یک بیماری زمینه‌ای مربوط نمی‌شود. همچنین این امکان نیز وجود دارد که این بیماری ناشی از خستگی یا عوارض جانبی دارو باشد. امروزه درمان سوزش کف پا بر جلوگیری از آسیب بیشتر عصبی و کاهش درد تمرکز دارند.

اصلی‌ترین علل سوزش و درد کف پا

التهاب کف‌های پا احساس داغ بودن پا است. این مسئله می‌تواند به دلایل مختلفی، مانند آسیب عصبی، دیابت، مصرف الکل، عفونت قارچی، کمبود ویتامین و غیره ایجاد شود.

اگر پاهای شما دردناک یا علائمی مانند کمبود حس، عفونت قارچی یا احساس سوزش دارد بهتر است که به پزشک مراجعه کنید.

اصلی‌ترین موارد به‌عنوان علل التهاب پاشنه پا کم‌کاری غده تیروئید، سندرم تونل تارسال، نوروپاتی، سوءتغذیه، بیماری کلیوی، پای ورزشکار، عفونت، سندرم درد منطقه‌ای پیچیده (CRPS) ، اریترومالالژیا ، بیماری Charcot-Marie-Tooth (CMT) موسوم به شارلوث ماری توث، بیماری نوروم مورتون، مصرف الکل، سندرم پای بی‌قرار، شیمی‌درمانی، نوروپاتی حسی فیبر کوچک، ابتلا به بیماری ایدز، واسکولیت یا التهاب عروق خونی، واسکولیت یا عوارض شیمی‌درمانی است.

آسیب عصبی یا نوروپاتی:

آسیب عصبی شایع‌ترین علت سوزش پا در صورت ابتلا به دیابت و سطح بالای قند خون است که می‌تواند به‌مرور موجب اعصاب آسیب بشود.

اختلالات غدد درون‌ریز یا متابولیک:

کم‌کاری تیروئید و اختلالات متابولیک روی عملکرد اعصاب تأثیر گذاشته و موجب سوزش پا می‌شود.

عفونت‌ها:

ابتلا به برخی عفونت‌هایی احتمالی مثل اچ ای وی، زونا، بیماری لایم و سیفلیس در برخی شرایط می‌تواند خود را به شکل احساس سوزش در پاشنه پا نشان دهد.

قارچ پا:

ابتلا به‌پای ورزشکار به‌عنوان یک عفونت قارچی می‌تواند موجب احساس سوزش در پا شود.

سندرم تونل تارسال:

در صورت فشردگی یا گیرافتادگی عصب تیبیال در پا ممکن است احساس سوزش یا گزگز در آن ایجاد شود.

بیماری شارکو ماری توث:

یک بیماری ارثی و مؤثر بر اعصاب محیطی است که می‌تواند باعث سوزش پا شود.

اقدامات پیشگیرانه برای سوزش و درد پاشنه پا

برخی از نکات پیشگیرانه که پیش از درمان سوزش کف پا باید آنها را رعایت کنیم عبارت‌اند از موارد ذیل است:

برای کاهش تعریق و اصطکاک کفش راحت و جوراب نخی بپوشید.

از مصرف الکل خودداری کنید.

یک برنامه غذایی سالم داشته باشید. میوه و سبزی‌های بیشتر و شکر و نمک کمتر بخورید.

فعالیت بدنی را در برنامه روزانه خود جای دهید که این می‌تواند گردش خون و سلامت اعصاب را بهبود بخشد.

سیگار را ترک کنید، تا جریان خون در پاهای شما افزایش پیدا کند.

از مکمل‌های گروه ویتامینی B استفاده کنید، اگر کمبود آن را دارید.

بیماری زمینه‌ای مانند دیابت، عفونت قارچی، کم‌کاری تیروئید و غیره را درمان کنید.

انواع روش درمان سوزش کف پا

بیماری‌های مختلفی ممکنه باعث بشوند که پاها حس سوزش داشته باشند. برای درمان سوزش در پاشنه پا ، اول باید دلیل مشکل رو از طریق مشورت با یک پزشک پیدا کنید. بعضی از علل مثل قارچ پا یا کفش‌های تنگ موجب سوزش می‌شوند که به‌راحتی قابل‌رفع هستند.

اما گاهی دلیل سوزش پا مشخص نیست و پزشکان متخصص اعصاب و یا غدد برای انتخاب بهترین درمان سوزش کف پا وارد عمل می‌شوند.

درمان سوزش در کف‌های پا به علت اصلی ایجاد شده آن بستگی دارد.

برخی از درمان‌های ممکن عبارتند از:

دارو:

داروهای ضدافسردگی، ضدتشنج یا مسکن‌ها برای کاهش درد و التهاب عصبی بسیار مفید هستند.

بی‌حس‌کننده‌ها:

کرم‌ها یا چسب‌های موضعی، مانند لیدوکائین یا کپسایسین، برای بی‌حس کردن یا مسدودکردن سیگنال‌های درد می‌توانند در کوتاه‌مدت مفید باشند.

ضدقارچ:

داروها، کرم‌ها، اسپری یا قرص‌های ضدقارچ برای درمان عفونت قارچی پوست می‌توانند مفید باشند.

فیزیوتراپی:

درصورتی‌که با درمان‌های خانگی یا داروهای بدون نسخه التهاب پاشنه پای شما درمان نشود، ممکن است پزشک برای بهبودی شما برخی حرکات فیزیوتراپی را پیشنهاد دهد تا درد کنترل یا مدیریت شود.

جراحی:

چنانچه التهاب پاشنه پای بیمار به کمک درمان‌های غیرتهاجمی و فیزیوتراپی بهبود نیافت، جراحی تنها گزینه درمان خواهد بود. در موارد نادر، برای کاهش فشار روی اعصاب یا اصلاح ناهنجاری‌های پا این نیز می‌تواند استفاده گردد.

اما به‌هیچ‌عنوان به‌صورت سرخود از موارد بالا برای درمان خود استفاده نکنید و برای تشخیص و درمان سوزش کف پا بهتر است که به پزشک مراجعه نمایید.

بسته به علت زمینه‌ای، انواع مختلفی از داروها ممکن است به درمان سوزش در پاشنه پا شما کمک کنند، مانند مسکن‌ها، ضد قارچ‌ها، داروهای ضدافسردگی یا داروهای ضدتشنج.

بااین‌حال، اگر سوزش پا برای چند هفته طول بکشد یا بسیار دردناک باشد، باید با یک پزشک مشورت کنید، به‌خصوص اگر علائم دیگری مانند بدشکلی پا، بی حسی، عفونت قارچی یا احساس سوزش تا بالای پای شما گسترش می‌یابد.

درمان التهاب کف‌های پا به‌صورت استفاده از قرص ممکن است به کاهش ناراحتی ناشی از سوزش پا نیز کمک کند. از مهم‌ترین قرص‌هایی که برای درمان سوزش کف پا استفاده می‌شود می‌توانیم به این موارد اشاره داشته باشیم:

گاباپنتین:

ممکن است این دارو برای درمان درد عصبی ناشی از آسیب عصبی دیابتی که باعث سوزش مزمن در پاها می‌شود، مفید باشد.

نورتریپتیلین:

این دارو نیز برای درمان درد عصبی مؤثرتر از گاباپنتین است.

پرگابالین:

این نیز یکی از داروهایی است که برای درمان سوزش کف پا استفاده می‌شود. برخی از افراد گزارش کرده‌اند که این دارو برای آنها بسیار مؤثر بوده است.

دولوکستین:

این یک داروی ضدافسردگی است که ممکن است برای درمان درد عصبی ناشی از آسیب عصبی دیابتی که باعث سوزش پاها می‌شود، مفید باشد.

ایمیپرامین:

یک داروی ضد عارضه است که ممکن است برای درمان بیماری‌های مرتبط به افسردگی و اختلالات اضطرابی مفید باشد.

مکمل ویتامین B:

این دارو نیز بسیار مفید است و ممکن است عملکرد اعصاب را بهبود بخشد و التهاب شما را کاهش دهد.

ژل آلوئه‌ورا یا کرم کپسایسین: این دو را روی پاها که ممکن است اثرات خنک‌کنندگی یا تسکین داشته باشد بمالید.

درصورتی‌که عامل درد به مشکلات عصبی و تحریک عصب مرتبط باشد درمان‌های متفاوتی از جمله موارد ذیل اتخاذ خواهد شد:

تحریک الکتریکی عصب:

در این روش درمانی که در صورت علت عصبی سوزش در پاشنه پا مورداستفاده قرار می‌گیرد، با ارسال جریان خفیف الکتریکی به درون بافت و به کمک فرکانس‌های متفاوت موجب تحریک عصب می‌شوند.

لیزردرمانی:

در این روش برای درمان سوزش کف پا به کمک لیزر، انرژی‌های لیزر را به بافت موردنظر می‌تابانند تا درد و التهاب ایجاد شده بهبود یابد.

نوردرمانی:

در این روش با تاباندن نور به بافت کف‌های پا ، التهاب ایجاد شده و درد را تسکین می‌دهد.

امواج مغناطیسی:

در این روش با تاباندن امواج مغناطیسی، انرژی را به بافت موردنظر منتقل می‌شود تا درد و التهاب ایجاد شده بهبود یابد.

فواید درمان سوزش در پاشنه پا

همان‌طور که می‌دانیم سوزش در کف‌های پا می‌تواند بسیار ناراحت‌کننده باشد و از همین رو درمان و مدیریت این ناراحتی برای بیمار فوایدی در پی دارد که به شکل گذرا به این موارد خواهیم پرداخت.

درمان سوزش در کف‌های پا علاوه بر تسکین درد و ناراحتی بیماران، موجب بهبود تحرک بیمار، بهبود وضعیت خواب، پیشگیری از بروز عوارض احتمالی، بهترشدن سطح زندگی بیماران، بهبود حالات روحی فرد، بهترشدن بهره‌وری، پیشگیری از بروز مشکلات ثانویه‌ای مثل تغییر در الگوی راه‌رفتن و وضعیت بدن و مدیریت طولانی‌مدت درد کمک می‌کند.

برای درمان سوزش کف پا چی بخوریم؟

ما به شما پیشنهاد می‌کنیم که پیش از هر اقدامی برای درمان سوزش در کف‌های پا خود با یک پزشک مشورت داشته باشید. اما برخی از غذاهایی که ممکن است به درمان سوزش کف پا شما کمک کنند عبارتند از:

غذاهای سرشار از منیزیم و الکترولیت مانند سبزی‌های برگ‌دار، آووکادو، لوبیا، موز، سیب‌زمینی شیرین، ماست، آجیل و دانه‌ها.

غذاهای دارای ویتامین B مانند گوشت، غلات کامل، ماهی، کلم‌بروکلی، سیب‌زمینی، شیر و تخم‌مرغ.

غذاهای سرشار از اسیدفولیک مانند نخود، اسفناج، جگر حیوانی.

غذاهای سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ مانند سالمون، ساردین، ماهی‌تن، جگر ماهی.

همچنین بهتر است که از مصرف الکل خودداری کنید.

درمان خانگی سوزش و درد پاشنه پا

از برخی درمان‌های سریع برای کاهش التهاب کف‌های پا می‌توانیم به این موارد اشاره داشته باشیم:

تغییر در رژیم غذایی بیمار

خیساندن پاها در آب سرد یا حمام یخ

استفاده از تکنیک استراحت، یخ، کمپرس و بالا نگه‌داشتن پاها برای کاهش علائم سندرم تونل تارسال

غوطه‌ورکردن پا در نمک اپسوم

ماساژ پا با روغن‌های کاهش‌دهنده التهاب

استراحت، کمپرس یخ، فشرده‌سازی و بالا نگه‌داشتن پا

انجام ورزش منظم مثل پیاده‌‌روی یا دویدن آهسته

عدم استفاده از کفش‌های نامناسب مثل کفش تنگ و سایز کوچک

استفاده از یک رژیم غذایی مناسب و حاوی مقادیر بالای ویتامین B

استفاده از کفی کفش و پدهای مخصوص پا موسوم به ارتز

تعویض منظم جوراب‌ها

اجتناب از پوشیدن جوراب‌های تنگ

مرطوب‌سازی پا و جلوگیری از خشکی پوست

استفاده از مکمل کورکومین یا زردچوبه برای تسکین درد و التهابات موجود

استفاده از روغن اسانس بابونه برای ریلکس کردن و کنترل التهابات

استفاده از زنجبیل تازه برای کاهش درد و سوزش و التهابات موجود

استفاده از روغن نارگیل و زیتون برای تسکین درد و التهابات

برخی از درمان‌های خانگی برای درمان سوزش کف پا عبارت‌اند از خیساندن پاها در آب گرم و سرکه سیب.

سرکه سیب می‌تواند با باکتری‌ها، قارچ‌ها و سایر میکروب‌های مضر مبارزه کند. همچنین می‌تواند سطح pH ارگانیسم را متعادل کند و احساس سوزش پا را کاهش دهد.

اگر سوزش پای شما برای چندین هفته حتی پس از درمان سوزش کف پا با سرکه سیب ادامه داشت یا اگر متوجه علائم عفونت، تغییر شکل‌یابی حسی در پاهای خود شدید، به یک پزشک مراجعه داشته باشید.

یک متخصص مغز و اعصاب یا یک متخصص غدد ممکن است بتواند به شما در مورد وضعیت پایتان شما را کمک کند.

درمان سوزش کف پا هنگام خواب

سوزش پا در هنگام خواب می‌تواند بسیار ناراحت‌کننده باشد و کیفیت خواب شما را کاهش دهد. برخی از درمان‌های ممکن برای سوزش و درد کف‌های پا هنگام خواب در شب عبارت‌اند از:

استراحت هنگام راه‌رفتن و اجتناب از ایستادن بلندمدت

پوشیدن جوراب و کفش راحت

عدم مصرف الکل

مصرف مکمل‌‌های حاوی B 1 تا ۱۶

قراردادن پا داخل تشت حاوی یخ یا آب سرد

استفاده از داروهای ضدالتهاب پیش از رفتن به خواب

خیساندن پاها در سرکه سیب یا زردچوبه

ماساژ پا با روغن یا زنجبیل

استفاده از کرم‌های موضعی حاوی لیدوکائین یا کپسایسین

بااین‌حال، این درمان‌ها ممکن است برای همه یا برای هر علتی که باعث سوزش پا می‌شود کارساز نباشد. درصورتی‌که علائم تشدید شده یا تداوم پیدا کند، با پزشک خود مشورت کنید.

عوارض احتمالی عدم درمان سریع سوزش و درد کف پا

حال که می‌دانیم چگونه سوزش کف پا را درمان کنیم، لازم است با عوارض عدم درمان سریع این بیماری آشنا شویم و بگوییم کنترل‌نکردن این بیماری چه پیامدهایی در پی دارد. بسته به علت زمینه‌ای این بیماری عدم درمان می‌تواند عوارض متفاوتی در پی داشته باشد.

در ادامه به برخی از عوارض احتمالی این بیماری اشاره خواهیم کرد:

آسیب عصبی:

چنانچه علت سوزش پا نوروپاتی محیطی باشد، آسیب عصبی درمان نشده ممکن است موجب ازدست‌دادن دائمی حس یا ضعف عضلانی شود.

زخم پا:

سوزش پایی که در اثر بیماری شریان محیطی (PAD) ایجاد شده می‌تواند منجر به زخم پا شود. اگر زخم‌های پا به طور مناسب درمان نشود، می‌تواند عفونی شده و منجر به عوارض جدی‌تری مانند قانقاریا یا قطع عضو گردد.

عفونت:

سوزش پاها اگر در پی ابتلای فرد به بیماری پای ورزشکاران یا سایر عفونت‌های قارچی باشد، عدم درمان به‌موقع این عفونت‌ها می‌تواند منجر به عفونت‌های باکتریایی شود.

کاهش کیفیت زندگی:

سوزش پا با ایجاد ناراحتی، درد و مشکل در راه‌رفتن می‌تواند روی کیفیت زندگی فرد مبتلا تأثیر منفی بگذارد.

اختلالات خواب:

در شرایطی که سوزش پا در طول شب شدیدتر می‌شود، این مسئله می‌تواند منجر به اختلالات خواب و بی‌خوابی شود.

افزایش خطر سقوط:

ازآنجایی‌که سوزش پا با علائمی مثل بی حسی یا گزگز همراه است، می‌تواند موجب افزایش خطر افتادن و آسیب در فرد شود.

برای جلوگیری از عوارض احتمالی، در صورت مشاهده علائم مداوم یا شدید سوزش و درد کف‌های پا ، لازم است دراسرع‌وقت در جستجوی مراقبت‌های پزشکی جدی باشید.

چه زمانی علائم باید توسط پزشک متخصص درمان شود؟

چنانچه احساس سوزش یا گزگز در پاها ادامه یافت، بدتر شد و/یا درمان خانگی به بهبودی این علائم کمکی نکرد، باید با یک متخصص مجرب و باتجربه در مورد این علائم و علت بروز و راهکارهای درمانی آن مشورت کنید.

سوزش پا می‌تواند زنگ خطری برای هشدار ابتلا به بیماری جدی‌تر مانند دیابت شیرین، آسیب اعصاب محیطی یا سوءتغذیه باشد. در صوت عدم تشخیص یا درمان دیابت، این بیماری می‌تواند منجر به آسیب جبران‌ناپذیری در اعصاب محیطی شود، از همین رو لازم است دراسرع‌وقت نسبت به درمان سوزش و درد پاشنه پا اقدام نمایید.

درمان معمولاً روی جلوگیری از آسیب عصبی بیشتر و مدیریت و کنترل علل زمینه‌ای این بیماری متمرکز است. از همین رو کنترل قند خون برای مبتلایان به نوروپاتی دیابتی و هدف قراردادن ریشه اصلی آسیب عصبی در درمان این سوزش بسیار مهم است.

گزینه‌های درمانی احتمالاً شامل تغییر در رژیم غذایی، مصرف داروهای مخصوص، کاهش یا عدم مصرف نوشیدنی‌های الکلی، درمان هورمون تیروئید، مکمل‌های حاوی ویتامین ب ۱، دیالیز و برخی راهکارهای درمانی دیگر خواهد بود.

سخن پایانی

بسیاری از افرادی که احساس سوزش در پاشنه پا دارند ممکن است در آن ناحیه آسیب عصبی داشته باشند. این اغلب با دیابت مرتبط است. بااین‌حال، دلایل احتمالی دیگری برای این احساس وجود دارد که در این مقاله به آنها پرداختیم.

قبل از اینکه هر گونه درمان خانگی یا طب سنتی را جهت درمان سوزش کف پا امتحان کنید، در صورت داشتن این مشکل باید به پزشک مراجعه داشته باشید. این به این دلیل است که ممکن است مشکلات عصبی که باعث این بی حسی در پاهای شما شده است، بدتر شود.

ما در این مقاله به موضوعاتی مانند قرص برای درمان سوزش کف پا و استفاده از سرکه سیب برای کاهش سوزش و درد کف‌های پا پرداختیم. امیدواریم این مقاله توانسته باشد که بسیاری از سوال های شما در مورد درمان سوختن کف پا جواب داده باشد.

دکتر احمدرضا میربلوک