درمان ورم لنفاوی پا

درمان ورم لنفاوی پا؛ جلوگیری از بروز خطرات دیگر و عواقب جدی ورم

ورم لنفاوی نوعی بیماری است که به خاطر انباشته شدن مایع لنفاوی درون لنفها به وجود می‌آید. انباشت این مایع در لنفهای پا به ورم لنف پا شناخته می‌شود که علائمی چون سنگینی و سفتی و درد در پاها دارد.

از آنجا که سیستم لنفاوی بخش مهمی از دستگاه ایمنی است, عدم رسیدگی به این بیماری مشکلات جدی را در پی خواهد داشت. در صورت ابتلا به این بیماری حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید. چرا که‌عدم توجه به درمان ورم لنفاوی پا سبب بروز بیماری‌های دیگر می‌شود و عواقب جدی به همراه دارد.

بهترین روش‌های درمان ورم لنفاوی پا چیست؟

ورم لنفاوی که البته با عنوان بیماری لنف ادم نیز شناخته شده به بیماری گفته می‌شود که هنگام انباشته شدن مایع لنفاوی که یک مایع بی‌رنگ یا مایل به زرد کمرنگ است، به وجود می‌آید.

خوب است بدانید که التهاب لنفاوی ممکن است در هر ناحیه‌ای بدن انسان به ویژه قسمت بالایی بدن مانند دست، صورت، گردن، بازو و… را به وجود آید. حال ممکن است بپرسید برای ورم پا به چه پزشکی مراجعه کنیم.

از جمله پرسش‌های رایجی که برای افراد مبتلا به لنف ادم مطرح می‌شود این است که چرا درمان ورم لنفاوی پا حائز اهمیت است؟ در این قسمت می‌خواهیم به این پرسش پاسخ دهیم و بهترین روش‌های درمان ورم لنف پا را برای شما همراهان عزیز ذکر کنیم.

همانطور که در قسمت اول ذکر کردیم، بیماری التهاب لنفاوی پا از جمله بیماری‌های پیشرفت کننده است و به همین دلیل تشخیص سریع و اقدام جهت درمان آن بسیار مهم است. به منظور جلوگیری از گسترش این نوع بیماری که باعث ناتوانی فرد شده و تا آخر عمر با او همراه است، ویزیت و معاینه بیمار جهت تشخیص بیماری که اخیرا نشان داده شده است، اهمیت فراوانی دارد.

علاوه بر این زمانی که بیماری التهاب لنفاوی توسط پزشک متخصص تشخیص داده شود، درمان ورم لنفاوی پا به آرامی صورت می‌گیرد.

در صورتی که درمان تورم لنفاوی پا به شکل کاملا دقیق تا حدودی سبب کمتر شدن نشانه ها، کاهش سرعت یا حتی متوقف شدن پیشرفت بیماری می‌گردد و در نهایت مانع از آسیب‌پذیری اندام‌های مختلف بیمار می‌شود. رایج‌ترین روش‌های درمان ورم لنفاوی پا به شرح زیر است:

1. روش درمانی مبهم و فشرده ضد احتقان

نخستین تکنیک برای درمان تورم لنفاوی پا، بهره گیری از یک روند درمانی بسیار پیچیده و فشرده است که در این مرحله، شخص به مرور روش درمان و آموزش‌هایی لازم که باید به صورت هر روز انجام دهد را از پزشک دریافت کرده و اغلب با کمک مرحله‌ای به نام نگهداری همراه است. CPT شامل چهار مرحله متفاوت است که به شرح زیر می‌باشد:

• انجام تمرین‌های درمانی

این تمرینات اغلب دربرگیرنده انواع تمرین‌های ساده و سبک هستند که هدف از انجام آن‌ها ترغیب به حرکت مایع لنفاوی به بیرون از اندام مورد نظر است. علاوه بر این انجام این نوع تمرین‌های ورزشی سبب خالی شدن التهاب لنفاوی و به دست آوردن پروتئین از راه منقبض شدن عضلات می‌گردد.

• مراقبت از پوست خود و جلوگیری از ایجاد مبتلا شدن به انواع عفونت‌ها

زمانی که شما به خوبی از پوست خود در برابر اشعه نور خورشید، میکروب و دیگر موارد مراقبت نمایید، احتمالا مبتلا شدن به انواع عفونت‌های پوستی و همچنین سلولیت را در خود کاهش داده و البته این امر از التهاب لنفاوی پا و دیگر قسمت‌های بدن که به صورت اکتسابی ایجاد می‌شود و از عفونت‌های بعد از آن نیز جلوگیری می‌کند.

اگر که بافت عضو مورد نظر در اثر عفونت، ورم کرده باشد، تمامی گزینه‌های مراقبت از پوست مانند پانسمان و… می‌بایست به واسطه پرستار مربوطه که مسئول مراقبت از زخم شما است، انجام شود.

توجه داشته باشید که در این مراحل می‌بایست پانسمان زخم به صورت مرتب عوض و جای زخم تمیز گردد. به غیر از گزینه‌های ذکر شده، در صورتی که پوست شما با خارش و خشکی نیز همراه بود، حتما آن جدی گرفته و با پزشک مشورت نمایید.

• خالی کردن مایع لنفاوی به صورت دستی

به منظور درمان ورم لنفاوی پا از شیوه‌های متفاوتی استفاده می‌شود که ماساژ درمانی از جمله آن‌ها است. شیوه ماساژ درمانی مخصوص جهت منتقل کردن مایع به درون غدد لنفاوی در حال فعالیت، کاربرد دارد. متخصصی که به عنوان درمانگر ورم لنفاوی پا فعالیت دارد، انواع روش‌های ماساژ درمانی را به بیمار آموزش داده که فرد قادر است در فرایند نگهداری از آن استفاده نماید.

• زخم‌بندی ورم لنفاوی یا لنف ادم طی چند لایه

پانسمان بر روی انواع ماهیچه‌های دور رگ‌های لنفاوی و گره‌ها تابیده می‌شود تا از این طریق به حرکت بهتر مایع در دستگاه لنفاوی کمک فراوانی نماید. بدانید که پانسمان و البته بهره مندی از شیوه‌های فشار دادن در بهتر شدن این درد تاثیر فراوانی دارد.

از جمله موارد ضروری که باید مورد توجه قرار بگیرد، سفت و بسیار محکم بستن پارچه و پانسمان‌هایی است که جهت ایجاد فشار بر روی ناحیه مورد نظر برای کاهش و رفع درد و التهاب استفاده می‌شود.

2. استفاده از رژیم غذایی سالم و اصلاح سبک زندگی

از دیگر روش‌های درمان ورم لنفاوی پا و حتی جلوگیری از مبتلا شدن به آن، یادگیری کامل رژیم غذایی سالم و مقوی متناسب با وضعیت جسمانی خود و بهتر کردن سبک زندگی است. با آموزش موارد ذکر شده می‌توانید میزان مواد مایع حبس شده در بدن خود را کم کنید و از ابتلا به انواع بیماری‌های عفونی و صدمه‌های جدی نیز جلوگیری نمایید.

3. استفاده از انواع داروها

درمان ورم لنفاوی پا از دیگر شیوه‌های رایج برای رفع این بیماری است که اغلب در مراحل نخست درمان مورد استفاده قرار می‌گیرد و بیشترین کاربرد آن جهت مدیریت بهتر درد و عفونت ناشی از آن است.

4. انجام عمل جراحی

بد نیست بدانید که انواع روش‌های جراحی در درمان ورم لنفاوی پا در مدت نسبتا کوتاه، تاثیر فراوانی دارد. یکی از این روش ها، آناستوموز لنفاوی نام دارد که اگر فرد کمتر دچار صدمه شده باشد، از آن استفاده می‌شود و در نهایت منجر به ضعیف شدن فیزیولوژیک شخص شده و در نهایت سبب بهتر شدن سریع آن می‌شود.

در فرایند بعدی التهاب لنفاوی استفاده از شیوه پروتئین لیپکتومی تاثیر فراوانی داشته و میزان مواد عفونی که بر اثر التهاب لنفاوی ایجاد شده و انواع چربی‌های رسوب شده را مدیریت می‌نماید. با توجه به آنچه که از گذشته به دست آمده می‌توان نتیجه گرفت که نتیجه‌های جراحی برای درمان ورم لنفاوی پا نسبت به روش‌های درمان بدون جراحی بسیار ناخوشایند‌تر بوده اند.

با این وجود پزشکان از شیوه‌های نوین جراحی مانند لیپوساکشن استفاده کرده‌اند که نسبت به دیگر روش‌های قدیمی، با موفقیت بیشتری همراه بوده است. این روش از جراحی می‌تواند چربی عضو صدمه دیده را رفع کند و در نهایت التهاب بسیار کمی را به وجود آورد.

عدم درمان ورم لنفاوی پا، چه عوارضی به همراه دارد؟

برخی از پزشکان معروف و باتجربه لنفوتراپیست معتقد هستند که به وجود آمدن درد زیاد و البته احساس سنگینی در عضو مورد نظر، بر طرز انجام کارهای روزانه شخص تاثیر بسیار زیادی دارد. از این رو می‌بایست بیماران به محض دیدن نخستین نشانه‌ها از جمله التهاب کم، به نزد متخصص لنفوتراپیست بروند. لازم است بدانید انجام اقدامات لازم جهت درمان ورم لنفاوی پا، باعث شده تا مراحل روند درمان شما بهتر انجام شود و نتایج مطلوب‌تری را به دست آورید و در نهایت از کیفیت زندگی خود مراقبت نمایید.

تورم لنفاوی در تعداد زیادی از انسان‌ها با به وجود آمدن یک التهاب بسیار کوچک که درد کمی در نواحی دست و پا دارد، شروع می‌گردد.

اگر این نوع تورم کنترل و همچنین درمان شود، مانع از گسترش آن شده و در نهایت خطر و پیامدهای جدی برای بیمار به همراه ندارد. البته در صورتی که تورم ایجاد شده که بسیار خفیف است، مورد بررسی، کنترل و درمان قرار نگیرد و به اصطلاح توجهی به آن نشود، نحوه کارکرد اندام درگیر شده، مختل و با مشکل جدی روبرو می‌شود. پیامدهای مهم‌عدم توجه و درمان ورم لنفاوی پا عبارت است از:

• زیاد شدن مقدار تورم اندام دچار شده به لنف ادم
• تجربه درد زیاد
• ایجاد مشکل برای انجام دادن کارهای روزانه خود
• وارد شدن فشار بیش از اندازه بر روی انواع عصب‌های اندام صدمه دیده که سبب افزایش شدت درد می‌شود.
• به وجود آمدن فشار زیاد بر روی انواع عضله‌ها و البته مفصل‌های ناحیه گردن و لگن به علت لنف ادم اندام دست و پاها
• کمک گرفتن از روش‌های درمان بسیار سخت و پیچیده

علت‌های ایجاد بیماری ورم پا و غدد لنفاوی چیست؟

در ابتدا این نکته را بیان کنیم که بررسی و شناختن علت ایجاد بیماری لنف ادم یا ورم پا و غدد لنفاوی، امری بسیار سخت و مبهم است. بعد از آنکه یک شخص به سرطان مبتلا شد و اقدامات لازم جهت عمل‌های جراحی مختلف را انجام داد، ممکن است پیامدهای لنفاوی بافت نرم پا یا عضوهای دیگر، به مدت ۱۸ ماه بعد از اتمام جراحی کم کم ظاهر می‌شوند.

از این رو استفاده از روش جراحی انکولوژیک برای درمان سرطان امکان دارد که باعث ایجاد بیماری ورم لنفاوی از مدل ورم لنفاوی اکتسابی گردد.

بدانید که بسیاری از پزشکان بر این باورند که ورم لنفاوی پا یا همان نخستین لنف ادم به علت جهش ژنتیکی به وجود می‌آید و همچنین دومین التهاب لنفاوی که به لنف ادم ثانویه معروف است، ممکن است به علل دیگر اعم از عفونت و انواع بیماری‌های ملتهبی به وجود آید.

در بعضی مواقع، ممکن است که تورم لنفاوی باعث ایجاد انواع عفونت‌های مربوط به پوست و حتی لنفانژیت گردد. به طور کلی می‌توان گفت که مراقبت از پوست خود و مورد توجه قرار دادن تغییرات مربوط به آن در کمتر شدن عوارض التهاب لنفاوی تاثیر بسیار زیادی دارد. البته ایجاد لنف ادم یا ورم لنفاوی اکتسابی بدون انجام جراحی، علت‌های دیگری دارد که از مهمترین آن‌ها می‌توان موارد زیر را نام برد:

• به وجود آمدن انواع غده‌های متوالی، تکراری و خطرناک درون غدد لنفاوی
• وجود انواع ضایعات انسدادی در دستگاه لنفاوی
• وجود رگ‌های لنفاوی کثیف و صدمه دیده
• به کارگیری ترومبوز وریدی یا سایر علت‌های غیر مسدودی نارسایی کهنه و دائمی
• نابود شدن رگ‌های لنفاوی به علت وجود بافت زخمی
• زیاد شدن علامت توده بدن
• کاهش میزان فعالیت بدن و ایجاد سلولیت
• استفاده از روش‌های درمان سرطان مختلف مانند شیمی و پرتو درمانی
• مبتلا شدن به بیماری فیلاریازیس به علت وجود عفونت زیاد

نشانه‌های ورم پا لنفاوی و شیوه تشخیص این بیماری

بدانید که نشانه‌های بیماری تورم لنفاوی در مناطقی که از نظر آب و هوایی، بسیار گرم است، افزایش می‌یابد. از جمله پیامدهای بیماری التهاب لنفاوی می‌توان به سلولیت، انواع عفونت‌های غیر عمیق اعم از عفونت باکتری و قارچی، ایجاد مشکل و مختل شدن فعالیت و… اشاره کرد.

این بیماری بعد از انجام عمل جراحی نیز قادر است تا منجر به ایجاد تورم و انواع برآمدگی به دلیل انباشته شدن مواد مایع در نواحی زیر پوست، لخته شدن خون و بافت مردگی شود.

تورم لنفاوی با عنوان نوعی بیماری کهنه که عوارض روحی و جسمی بسیاری به همراه دارد، اغلب با دیگر علت‌های التهاب و افزایش اندازه اندام ها، اشتباه برداشت می‌شود. از این رو تشخیص سریع این بیماری تاثیر زیادی در انتخاب شیوه درست درمان دارد.

جهت تشخیص شما باید با رجوع به متخصص مربوطه، توسط پزشک از جهت فیزیکی به صورت کامل معاینه شوید و سپس نشانه‌های التهاب لنفاوی بررسی شود و پس از آن پزشک قادر است تا علت اصلی را تشخیص دهد و درمان ورم لنفاوی پا را شروع کند.

اغلب جهت تشخیص از موارد تصویربرداری استفاده نمی‌شود. البته تا حدودی جهت مشخص کردن روش درمان، ممکن است کمک کند. تورم لنفاوی پا امکان دارد که باعث ایجاد مشکلات بسیار زیادی شود که در قسمت‌های قبل به آن اشاره کردیم.

تنها اقدامی که شما می‌توانید جهت رفع مشکل ایجاد شده، انجام دهید، این است که پای خود را تا جای ممکن بالاتر از سطح بدن قرار دهید و از پوست پا در برابر انواع صدمه‌ها مانند جراحت، اشعه آفتاب، میکروب و… مراقبت نمایید.

ورمی که به علت مایع لنفاوی یا لنف ادم به وجود آمده امکان دارد که درد ایجاد شده از هر نوع زخم یا سوختگی را کم کند، از این رو بهتر است تا حد امکان از انواع کمپرس آب گرم و همچنین پدهایی که با عنوان گرم کننده شناخته می‌شوند، بر روی عضو آسیب دیده استفاده ننمایید و پوست خود را در طول روز چند بار با آب یا مواد مخصوص مرطوب نگه دارید.

از آنجایی که گره‌های لنفاوی گوناگون در تمام قسمت‌های بدن وجود دارد، نشانه‌های مربوط به بیماری ورم پا لنفاوی یا همان لنف ادم از تنوع زیادی برخوردار می‌باشد که مهمترین آن‌ها عبارت است از:

• محدود شدن گستره حرکتی در انواع مفصل‌ها به علت وجود تغییرات و التهاب
• متغیر شدن رنگ پوست و زیاد شدن دمای ناحیه صدمه دیده
• ایجاد درد شدید در مفصل‌ها
• سنگین شدن عضو مورد نظر
• ریزش شدید موها
• حس مور مور شدن به همراه سوزش‌عدم خواب کافی و ایجاد مشکل در خواب
• تعریق شبانه فراوان
• افزایش ضخامت و سفتی پوست‌عدم توان کافی برای پوشیدن لباس
• تکرار شدن متوالی عفونت در عضو مورد نظر
• روش تشخیص ورم لنفاوی پا
• ورم کردن اعضای مختلف بدن مانند دست و بازوها، قفسه سینه، ناحیه لگن و شانه، دستگاه تناسلی و اندام مرتبط با آن، درون دهان، بخش‌های مختلف صورت، سینه ها، کشاله ران و… (می‌تواند این ورم تنها در یک نقطه یا تمامی نقطه‌ها ایجاد شود. به احتمال بسیار بالا ورم کردن تنها در یک سمت بدن اتفاق می‌افتد، البته در برخی مواقع احتمال دارد که در دو سمت رخ دهد.)

نحوه تشخیص و درمان ورم لنفاوی پا

در صورتی که شما در معرض مبتلا شدن به بیماری التهاب لنفاوی پا یا لنف ادم قرار دارید، احتمال دارد که متخصص شما با توجه به نشانه‌هایی که در شما مشاهده می‌کند، بتواند بیماری لنف ادم را به راحتی تشخیص بدهد.

در صورتی که دلیل اصلی این بیماری در شما خیلی آشکار نباشد، امکان دارد که پزشک مورد نظر انواع آزمایش‌های تصویر برداری را جهت مشاهده دستگاه لنفاوی بدن شما تجویز نماید. این آزمایش‌های تصویر برداری عبارت‌اند از:

1. آزمایش‌ام آر آی

این دستگاه قادر است با کمک یک نوع میدان مغناطیسی و موج‌های مختلف رادیویی بهترین و آشکارترین عکس‌های سه بعدی را ایجاد کند.

2. آزمایش سی تی اسکن

در این نوع تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس، یک تصویر کاملا دقیق و مشخص از اندام و اعضای بدن به دست می‌آید. همچنین آزمایش سی تی اسکن قادر است وجود انسداد در دستگاه لنفاوی را تولید و آشکار کند.

3. سونوگرافی داپلر

سونوگرافی داپلر یکی از روش‌های نوین سونوگرافی به شما می‌رود که در آن با استفاده از پرتاب کردن موج‌های صوتی با فرکانس بسیار زیاد از گلبول‌های قرمز خون می‌توان مقدار جریان و البته فشار خون بیمار را مشاهده و بررسی نمود. همچنین این نوع سونوگرافی قادر به پیدا کردن انسداد نیز می‌باشد و در این فرایند کمک بسیار زیادی می‌کند.

4. عکس برداری رادیونوکلئید از دستگاه لنفاوی

در روند انجام این نوع آزمایش یک ماده خاص که شامل رادیواکتیو است به بیمار تزریق شده و پس از آن با کمک دستگاه مخصوص اسکن صورت می‌گیرد. عکس‌های تولید شده بیانگر آن است که یک ماده رنگی درون رگ‌های لنفاوی بدن بیمار در حال حرکت است و همچنین قادر به تشخیص انسداد نیز می‌باشد.

سخن پایانی

ورم لنفاوی پا از جمله مسائل مهمی است که شما در صورت ابتلا به این بیماری باید برای به دست آوردن سلامتی خود حتما نسبت به درمان سریع آن اقدام کنید. همانطور که گفته شد، برای درمان ورم لنفاوی پا از دو روش جراحی و غیر جراحی استفاده می‌شود که هر کدام مزیت مخصوص به خود را دارند.

در این مطلب سعی کردیم شما با با تکنیک‌های درمان ورم لنفاوی پا یا لنف ادم به صورت کامل آشنا کنیم. امیدواریم با مطالعه این مطلب اطلاعات لازم در رابطه با این بیماری را به دست آورید و این مطلب برایتان مفید واقع شده باشد.

دکتر احمدرضا میربلوک