رگهای واریسی به عروقی گفته میشود که بیشتر از حالت طبیعی بزرگ میشوند. این رگها به دلیل بزرگ‌شدن بیش از حد متورم و پیچ خورده به نظر می‌رسند. تغییر حالت رگ از روی پوست مشخص بوده و سبب میشود رگ از روی پوست به رنگ آبی یا ارغوانی دیده شود. در برخی از موارد اطراف رگهای واریس، رگهای عنکبوتی و مجموعهای از رگهای خونی کوچک دیده میشود. اگر شغل شما مستلزم این است که ساعت‌ها روی پاهای خود بایستید یا به‌طور ژنتیکی مستعد بیماری هستید، ممکن است گردش خون در پاهایتان با اختلال مواجه شود. یکی از راهکارهای متداول برای بهبود رگهای واریسی استفاده از جوراب واریس برای ورم پا است اما برای درمان تخصصی‌تر، باید بدانیم برای ورم پا به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
فهرست مطالب
واریس چیست؟
واریس از جمله بیماریهایی شایعی است که طبق تحقیقات انجام شده به طور میانگین از بین هر چهار نفر یک فرد به آن مبتلا میشود. به‌طورکلی شیوع واریس در بین زنان بیشتر از مردان بوده و با افزایش سن احتمال ابتلا به واریس افزایش پیدا میکند. متورم‌شدن رگهای واریس سبب میشود تا این رگها به‌راحتی از روی پوست دیده شوند.
جالب است بدانید رگهای واریس با وجودداشتن ظاهری ناخوشایند معمولاً برای فرد مبتلا مشکلی ایجاد نمیکنند. خوشبختانه برای درمان رگهای واریس روشهای مختلفی وجود دارد که از آن جمله میتوان به جورابهای واریس اشاره کرد.
بیشتر بدانید : بررسی علت ورم پا بعد از عمل قلب باز
انواع رگهای واریس
انواع رگهای واریسی عبارت هستند از:
- واریس طنابی بزرگ که به آن ورید صافن نیز گفته میشود
- واریس طنابی کوچک که به آن ورید صافن کوچک نیز گفته میشود
- واریس شاخهای
- رگهای عنکبوتی
- واریس ناحیه تناسلی
برخی از افراد به‌اشتباه رگهای واریس را مشابه رگهای عنکبوتی دانسته و این دو بیماری را به‌جای هم استفاده میکنند. دراین‌خصوص باید بدانید با وجود مشابهت علت ایجاد واریس و رگهای عنکبوتی، این دو مشکل پوستی جداگانه هستند که با یکدیگر تفاوتهای زیادی دارند. از جمله اینکه ظاهر رگ واریس با رگ عنکبوتی یکسان نیست!
رگهای عنکبوتی ظاهری شبیه به تارهای عنکبوت دارند، به همین دلیل به این اسم نام‌گذاری شدهاند. ظاهر رگهای عنکبوتی بسیار ظریف بوده و برخی از افراد نیز این رگها را به نام خوشه ستارگان میشناسند.
علت بروز رگ واریس
اصلیترین علت ایجاد رگ واریس، این است که دیواره رگهای سالم تحت‌تأثیر عوامل مختلفی ضعیف و متورم میشوند. متورم‌شدن این رگهای خونی سبب میشود تا خون به درون پاها برگشته و در رگ پا یک یا چند حوضچه خونی به وجود آید. وجود رگ واریسی به فشار درون رگ و بروز نقص در دریچه رگ نیز مرتبط است.
در ادامه به توضیح بیشتر در مورد علل بروز رگ واریسی میپردازیم. ناگفته نماند با وجود انجام تحقیقات گسترده در این زمینه هنوز اصلیترین علت مؤثر در بروز رگ واریسی کشف نشده، اما عواملی که در ادامه توضیح میدهیم، میتوانند در ایجاد و بروز رگ واریس مؤثر باشند.
- وراثت
- افزایش سن
- اضافه‌وزن و چاقی
- ایستادن طولانی‌مدت به طور مداوم
- نوسانات هورمونی دوران بارداری
- آسیب‌دیدن رگ
- داشتن سابقه تشکیل لخته خون
- انجام هورمون‌درمانی بعد از یائستگی
- چهارزانو نشستن طولانی‌مدت
از دیگر عوامل مؤثر در بروز رگ واریس بیماریهایی هستند که فشار درون شکم را افزایش میدهند. از مهمترین این بیماری‌ها میتوان به تجمع مایعات درون شکم، بیماری کبدی، نارسایی قلبی، مصرف داروهای استروئیدی موضعی اشاره کرد.
بیشتر بدانید : بررسی کامل علت ورم پا بعد از عمل جراحی
علائم بیماری واریس
همان گونه که توضیح داده شد واریس در برخی از افراد هیچ مشکلی ایجاد نمیکند و تغییر ظاهر رگ تنها علامتی است که این افراد مشاهده میکنند. بااین‌وجود در برخی دیگر علائم این بیماری به شکل دیگری بروز می‌یابد که در ادامه به توضیح این علائم میپردازیم.
- تورم پاها یکی از رایجترین نشانههای واریسی شدن رگها است.
اگر به دلیل داشتن رگ واریسی پای شما ورم‌کرده، بهترین پیشنهاد استفاده از این جوراب واریس است.
- علامت دیگر این بیماری گرفتگی عضلات پا و درد این عضلات است.
- احساس خستگی زیاد از دیگر علائمی است که به‌واسطه واریسی شدن رگها ایجاد میشود. افراد مبتلا به واریس پا سوزن‌سوزن‌شدن یا سنگینی احساس میکنند. درد پشت زانو از دیگر نشانههای واریس است.
- در صورت ابتلا به واریس رنگ پوست پا به قهوهای متمایل میشود. این تغییر رنگ بیشتر در اطراف مچ پا مشاهده میشود.
علائم و نشانههای ناشی از واریس در افراد مختلف با شدتهای متفاوتی بروز میکند. اگر فرد طولانی‌مدت در حالت نشسته یا ایستاده قرار بگیرد، این علائم شدت مییابند. در خانمهای مبتلا به واریس، بارداری و پریود سبب تشدید علائم واریس میشود. یکی از دردناکترین نشانههای واریس التهاب رگ است. در چنین شرایطی واریسی شدن رگ سبب ایجاد لخته خونی در رگ میشود که این لخته خونی علاوه بر درد شدید بسیار خطرناک است.
نحوه تشخیص واریس
برای شروع درمان و انتخاب روش مناسب، تشخیص صحیح اولین مرحله است. در صورت مشاهده هر گونه تغییر در ظاهر رگ باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک با بررسی رگهای شما نظر خود را بیان میکند. در برخی موارد برای تشخیص بهتر و دقیق از فرد میخواهد تا اسکن داپلر را انجام دهد. این نوع اسکن، یک اسکن اولتراسوند محسوب میشود که جریان خون موجود در رگهای نزدیک به سطح پوست و دیگر رگهای عمیق بدن را بررسی میکند.
باوجوداینکه این جورابها برای بادکردن پا بهترین گزینه هستند، اما همیشه نیاز نیست برای واریس از درمان خاصی استفاده کنید. اگر رگهای واریس یا رگهای عنکبوتی در هنگام راه‌رفتن و نشستن برای شما درد و مشکل ایجاد نکنند، نیاز به درمان سریع آن‌ها نیست، مگر اینکه ظاهر آن‌ها برای شما آزاردهنده باشد. اگر ایجاد رگ واریس همراه با درد و زخم باشد، بهتر است برای شروع درمان با پزشک متخصص مشورت کرده و با نظر ایشان روند درمان خود را آغاز کنید. در مواردی که رگ واریس سبب ایجاد درد میشود، این درد میتواند سلامت عمومی بدن را تحت‌تأثیر قرار بدهد. به همین دلیل در صورت مشاهده درد یا ورم حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید.
در برخی موارد شاهد بروز زخم در محل رگ واریس هستیم. این شرایط زمانی اتفاق میافتد که رگ متورم شده نتواند به‌درستی تخلیه مایعات از پوست را انجام دهد. در چنین شرایطی زخم ایجاد شده سبب افزایش حساسیت پوست و درد آن میشود.
در صورت بروز مشکلات پوستی به‌واسطه رگ واریسی مراقبت و نگهداری از آن اهمیت بیشتری پیدا میکند، زیرا زخم ایجاد شده به‌واسطه رگ واریس میتواند محل مناسبی برای تجمع عفونت و باکتری باشد! تشکیل لخته خون و خونریزی رگ از دیگر عوارضی هست که در صورت بی‌توجهی به درد واریس ممکن است ایجاد شوند.
روشهای درمان واریس
برای کاهش علائم ناشی از واریس در مرحله اول پزشک روشهای درمانی مراقبتی را پیشنهاد میدهد. این روشها تا حد زیادی میتوانند علائم ناشی از واریس را کاهش دهند. در مواردی که اجرایی‌کردن روشهای درمانی مراقبتی کمکی به کاهش علائم واریس نکرد، پزشک متخصص با درنظرگرفتن شرایط بیمار روشهای درمانی خاصی در این زمینه را تجویز میکند. در این بین یکی از بهترین و کم‌خطرترین روشها استفاده از جورابهای واریس است.
جوراب واریس چیست؟
جورابهای واریس، جوراب فشرده‌سازی شدهای هستند که برای درمان نارساییهای وریدی کاربرد زیادی دارند. استفاده از این جورابها را میتوان یکی از قدیمیترین روشهای درمانی دانست که هنوز هم مورداستفاده قرار میگیرد. از این جوراب به‌صورت منظم و طبق نظر پزشک متخصص استفاده شود، تأثیر زیادی در کاهش علائم ناشی از واریسی شدن رگ دارد. استفاده از جورابهای واریس به دلیل بهبود جریان خون در پا سبب کاهش درد و ورم ناشی از واریس میشود.
نحوه اثرگذاری جوراب واریس
در مورد جورابهای واریس سوالهای زیادی مطرح میشود از جمله اینکه نحوه تأثیرگذاری این جورابها برای کاهش علائم این بیماری چگونه است؟ برای پاسخ به این سؤال باید گفت: اصلیترین علت بروز علائم ناشی از واریس، بازگشت خون به درون پاها و ایجاد حوضچههای خونی درون رگ هست.
استفاده از این جورابها به دلیل تأثیرگذاری بر روی جریان خون سبب میشود تا بازگشت خون به قلب بهبود پیدا کند. بیشتر جورابهای واریس به‌صورت پله پلهای طراحی میشوند. طراحی پله پلهای به منظور کاهش فشردگی جورابهای واریس از سمت مچ پا به بالا است. بنابراین، جوراب در ناحیه مچ و قوزک پا تنگ بوده و هر چه به بالا میرود، گشادتر میشود.
تفاوت فشردگی جورابهای واریس در قسمت مچ پا تا بالا سبب میشود تا جریان خون بهبودیافته و خون از پایین پا به سمت بالا و قلب جریان پیدا کند. از طرفی دیگر تنگ بودن جوراب واریس سبب میشود به رگهای خونی موجود در پا فشار وارد شود.
افزایش فشار به رگهای خونی پا سرعت جریان خون درون این رگها را افزایش میدهد. در نهایت، سبب بهبود جریان خون به سمت قلب میشود.
بهبود جریان خون به سمت قلب مزایای زیادی دارد که میتوان به روان‌شدن خون حاوی اکسیژن تازه از قلب به سرخرگها اشاره کرد. این خون تازه جایگزین خون قدیمی میشود. به‌طورکلی استفاده از جورابهای واریس سبب میشود تا خون در خلاف جهت جاذبه زمین به‌درستی جریان یابد. تسهیل این جریان خون احتمال بازگشت و تجمع خون در رگهای پا را کاهش داده و به‌این‌ترتیب احتمال بروز یا تشدید رگ واریس کاهش پیدا میکند.
روش استفاده از جوراب واریس
برای درک روش صحیح استفاده از این جوراب بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا با بررسی شرایط شما بهترین درمان را تجویز کند. بااین‌وجود برای درمان ورم پا با جوراب واریس بهتر است بعد از بیدارشدن جورابهای واریس را به پا کرده و در تمام ساعات روز جوراب به‌پای شما باشد. توجه داشته باشید استفاده از جوراب در صورتی مؤثر است که به‌اندازه مناسب پوشیده شود.
استفاده از جورابهای واریس کمتر از زمان تعیین شده سبب میشود تا تأثیرگذاری این روش کاهش پیدا کند. در طول شب و هنگام خوابیدن نباید جوراب بپوشید جز در مواردی که پزشک متخصص توصیه میکند! زیرا در هنگام خوابیدن حالت افقی دارید. قرارگرفتن افقی بر روی سطح زمین سبب میشود تا جاذبه زمین تأثیری بر روی جریان خون شما نداشته باشد!
توجه داشته باشید استفاده مداوم از جورابهای واریس سبب میشود تا جوراب به‌تدریج خاصیت فشرده‌سازی خود را از دست بدهد. کاهش قابلیت فشرده‌سازی جوراب به معنای کاهش تأثیرگذاری آن بر روی علائم ناشی از واریس است. برای نتیجه‌گیری بهتر از جوراب واریس هر 4 الی 6 ماه جورابهای واریس استفاده شده را تعویض کنید.
برای کامل‌کردن توضیح در مورد نحوه استفاده از جورابهای واریس بهتر است به این نکته هم اشاره کنیم که بعد از خارج‌کردن جوراب واریس از پا، پاها را در سطحی بالاتر از سطح قلب خود قرار دهید تا جریان خون به سمت قلب بهبود پیدا کند. هنگام خارج‌کردن جوراب از پا توجه داشته باشید که جوراب به حالت لولهای از پا خارج نشود، زیرا لوله‌شدن جوراب قابلیت آن را کاهش میدهد. استفاده مداوم و طولانی‌مدت از جورابهای واریس به‌تدریج سبب خشک و پوسته‌پوسته شدن سطح پوست میشود. برای درمان این عارضه بهتر است هنگام استفاده از جوراب از مرطوب‌کننده پا استفاده کنید.
نکات مهم استفاده از جورابهای واریس
تا 2 ساعت بعد از پوشیدن جوراب واریس ممکن است احساس درد و نارحتی داشته باشید. این درد طبیعی بوده و با گذشت زمان به دلیل عادت کردن پا به فشار وارد شده از سمت جوراب عادی میشود.
حتماً از جورابی استفاده کنید که اندازه پا شما باشد. با قراردادن جوراب بر روی پا میتوانید سایز مناسب خود را انتخاب کنید. شستشوی مداوم جوراب، یا کاهش وزن زیاد ممکن است سبب شود جورابهای واریس بعد از پوشیدن شل شوند. چنین موردی به این معنا است که جوراب شما قابلیت خود را ازدست‌داده و بهتر است آن را با جوراب دیگری جایگزین کنید.
سخن پایانی
در این مقاله به توضیح بیشتر در مورد واریس پرداختیم. برای درمان این مشکل پوستی روشهای مختلفی وجود دارد که یکی از بهترین روشها استفاده از جوراب واریس برای ورم پا است. این جوراب تأثیر زیادی در کاهش علائم ناشی از واریس دارد، اگر علائم شما با درد و ناراحتی همراه است، برای درمان تخصصی‌تر باید حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید تا با بررسی شرایط بدنی علت اصلی واریسی شدن رگهای خونی شما بررسی شده و با درنظرگرفتن علت درمان مناسب را شروع کنید.
