بهترین مسکن برای درد دیسک کمر

مشکلات مربوط به دیسکوپاتی کمر مانند پارگی و بیرون زدگی دیسک در جوانان قبل از میانسالی شیوع بسیار زیادی دارد و یکی از علل شایع کمردرد است. با افزایش سن آسیب‌های تخریبی می‎تواند علت کمردرد بزرگسالان باشد. از آنجا که مشکلات فوق شیوع بسیار زیادی دارد جست و جو برای یافتن بهترین مسکن برای درد دیسک کمر در بین مبتلایان برای درمان دیسک کمر رایج است.

 ما در ادامه می‌خواهیم بهترین قرص مسکن برای درد دیسک کمر که تاثیر قطعی و صد در صد در تسکین درد کمر ناشی از دیسکوپاتی کمر دارد را به شما معرفی کنیم.

بهترین مسکن برای درد دیسک کمر چیست؟

انواع مختلفی از آسیب‌های دیسکوپاتی کمر وجود دارد مانند فتق یا بیرون زدگی دیسک، پارگی دیسک، مشکلات تخریبی و … که این موارد می‌توانند علائم مختلفی را برای فرد مبتلا ایجاد کنند.

یکی از مهم‌ترین این علائم ایجاد درد در ناحیه آسیب است. معمولاً متخصصان ارتوپد در ابتدا برای بهبود و کنترل علائم دیسکوپاتی کمر از بهترین دارو برای درد دیسک کمر استفاده می‌کنند. مهم‌ترین این داروها عبارت‌اند از:

• تیلنول (استامینوفن)

تیلنول درواقع نام تجاری (ژنریک) استامینوفن است. استامینوفن می‌تواند بهترین مسکن برای درد دیسک کمر باشد.

 البته بااینکه این دارو نیاز به نسخه ندارد، در صورت استفاده زیاد باید تحت نظر متخصص مصرف شود؛ زیرا مصرف دوزهای بالای استامینوفن به‌طور منظم می‌تواند باعث آسیب به کبد یا ایجاد التهاب کشنده و ناگهانی در کبد شود.

با این حال به‌طورکلی برای کاهش درد، به‌صورت موردی می‌تواند مؤثر باشد. حداکثر دوز توصیه‌شده این دارو سه بار در روز یا 3000 میلی‌گرم در روز است.

• ایبوپروفن

مزیت این دارو به‌عنوان بهترین قرص مسکن برای درد دیسک کمر این است که برخلاف استامینوفن، یک داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID) است، بنابراین نه تنها التهاب ایجاد نمی‌کند، بلکه دارای خواص ضدالتهابی است؛ اما مشکل این دارو این است که تسکین دهندگی این دارو نهایتا 4 تا 6 ساعت دوام دارد.

به‌علاوه، ممکن است برای معده مضر باشد. به همین دلیل بهتر است با غذا مصرف شود. ایبوپروفن بدون نسخه در دوزهای 200 میلی‌گرمی در دسترس است؛ اما دوزهای قوی‌تر مانند دوزهای 400 میلی‌گرم، 600 میلی‌گرم و 800 میلی‌گرم نیز وجود دارند که باید تحت نظر متخصص مصرف شوند.

حداکثر دوز روزانه قابل استفاده از این دارو 2400 میلی‌گرم است که تنها در صورت تجویز پزشک می‌توانید استفاده کنید.

• ناپروکسن

Aleve نام تجاری داروی ژنریک ناپروکسن است. مزیت ناپروکسن به‌عنوان بهترین قرص مسکن برای درد دیسک کمر نسبت به ایبوپروفن این است که تأثیر آن 8 تا 12 ساعت دوام می‌آورد؛ اما مشکل این دارو این است که ناپروکسن مانند ایبوپروفن یک NSAID است که ممکن است معده شما را اذیت کند و باید همراه غذا مصرف شود.

دوزهای بدون نسخه ناپروکسن 220 میلی‌گرم هستند و دوزهای قوی‌تر باید توسط متخصص شما تجویز شوند و متداول‌ترین دوز تجویزی 500 میلی‌گرم است.

• دوان

Doan نوع دیگری از NSAID است و نسل‌هاست که از آن به‌عنوان بهترین مسکن برای درد دیسک کمر استفاده می‌شود.

ماده فعال در Doan منیزیم سالیسیلات تتراهیدرات است. یک مزیت بزرگ برای Doan این است که به فراوانی در بازار وجود دارد؛ اما اشکال این دارو این است که می‌تواند به اندازه ایبوپروفن و ناپروکسن برای معده مضر باشد و به‌سختی هضم شود.

• سلکوکسیب یا سلکسیب

این دارو نیز به عنوان بهترین مسکن برای درد دیسک کمر جهت کاهش درد، تورم و یا خشکی ناشی از برخی بیماری‎های اسکلتی و عضلانی مانند آرتروز یا روماتیسم مفصلی و اسپوندیلیت انکیلوزان استفاده می‌شود.

همچنین می‌توان از سلکوکسیب جهت کاهش دردهای ناشی از کشیدگی و کوبیدگی عضلات، درد ناشی از التهاب در افراد مبتلا به فتق دیسک یا دیسکوپاتی کمر و یا کشیدگی تاندون و لیگامان‌ها و کاهش درد و تورم در بورسیت‌ها استفاده کرد.

درواقع سلکوکسیب می‌تواند نوعی آنزیم به نام سیکلواکسیژناز را در بدن مهار ‌کند. این آنزیم مسئول تهیه نوعی ماده شیمیایی به نام پروستاگلاندین می‌باشد که عامل بروز التهاب و درد در بدن است.

 بنابراین، سلکوکسیب با مهار آنزیم سیکلواکسیژناز مقدار پروستاگلاندین بدن و درد و التهاب را کاهش خواهد داد.

• سایر NSAID ها مانند آسپرین و موترین

داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی جایگزین‌های مفیدی برای استامینوفن هستند که می‌توانید بدون نسخه آن‌ها را خریداری کنید.

آن‌ها به مبارزه با التهاب و درد کمک می‌کنند؛ اما باید توجه داشته باشید که اگر قرار است مدتی از این مسکن‌ها به‌عنوان بهترین مسکن برای درد دیسک کمر استفاده کنید، حتماً باید توسط متخصص ارتوپدی تجویز شده باشد؛ زیرا NSAID ها می‌توانند باعث مشکلات گوارشی مانند تهوع و اسهال و همچنین سوزش سر دل و درد معده شوند.

همچنین به‌ندرت، آن‌ها می‌توانند عوارض جانبی جدی مانند خونریزی داخلی و زخم ایجاد کنند یا باعث مشکلات قلبی و آسیب کلیه شوند؛ بنابراین برای جلوگیری از عوارض جانبی احتمالی حتماً باید توسط متخصص تجویز شوند.

• شل کننده‌های عضلانی

در برخی موارد، متخصص شما ممکن است داروهای شل کننده‌های عضلانی را برای جلوگیری از گرفتگی و درد کمر ناشی از دیسک تجویز کند. برخی از رایج‌ترین شل کننده‌های عضلانی مورداستفاده شامل سیکلوبنزاپرین (فلکسیریل)، متاکسالون (اسکلاکسین) و تیزانیدین (زانافلکس) هستند.

این داروها به‌عنوان بهترین دارو برای درد دیسک کمر با کمک به کاهش اسپاسم در عضلات بسیار مؤثر می‌باشند. اما شل‌کننده‌های عضلانی برخی از عوارض جانبی مانند خواب‌آلودگی و سرگیجه را به همراه دارند.

• داروهای ضدافسردگی

اگر درد شما نوروپاتیک باشد، به این معنی که حالت روحی شما منجر به ایجاد برخی دردهای بیشتر می‌شود و اگر به دنبال نتایج فوری تسکین دهندگی نباشید، ممکن است متخصص از داروهای ضدافسردگی به‌عنوان بهترین دارو برای درمان درد دیسکوپاتی کمر شما استفاده کند.

اکثر مردم پس از چند هفته مصرف این داروها، تسکین متوسطی پیدا می‌کنند. از رایج‌ترین داروهای ضدافسردگی تجویز شده برای دیسک کمر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آمی تریپتیلین
• کلومیپرامین (آنافرانیل)
• دزیپرامین (نورپرامین)
• داکسپین
• ایمی پرامین (توفرانیل)
• نورتریپتیلین (پاملور)

لازم به ذکر است در طول مصرف داروهای ضدافسردگی، ممکن است دچار خواب‌آلودگی، سرگیجه، خشکی دهان و یبوست شوید که در این صورت می‌توانید به پزشک خود اطلاع دهید و از راهکارهای پیشنهادی او استفاده کنید.

توجه داشته باشید که همیشه قبل از مصرف داروهای بدون نسخه و خواندن برچسب روی بسته، با پزشک یا داروساز خود برای مصرف آن‌ها مشورت کنید.

همه داروها دارای عوارض جانبی، تداخلات دارویی، هشدارها و اقدامات احتیاطی مخصوص به خود هستند؛ بنابراین برای استفاده از آن‌ها به عنوان بهترین مسکن برای درد دیسک کمر به دنبال مشاوره پزشکی باشید و هرگز از دوز توصیه‌شده در بسته تجاوز نکنید.

استفاده از روش تزریق به‌عنوان بهترین مسکن برای درد دیسک کمر

گاهی بیمار به قدری دچار دردهای دیسکوپاتی کمر و علائم ناراحت کننده آن می‌شود که دیگر حتی استفاده از بهترین قرص‌های مسکن برای تسکین درد دیسک کمر گفته شده در قسمت قبل نمی‌تواند علائم او را بهبود دهد و درد به قدری است که حتی فرد نمی‌تواند کارهای روزمره خود را انجام دهد یا در جلسات فیزیوتراپی شرکت کند.

از طرفی متخصص تشخیص می‌دهد که در حال حاضر نباید جراحی انجام شود. در این شرایط از داروهای تزریقی مانند تزریق استروئیدها، کورتیزون یا تزریق اوزون برای کاهش سریع درد استفاده می‌شود. این تزریق‌ها معمولاً در همان منطقه آسیب با بی‌حسی موضعی انجام می‌شوند.

روش تزریق اوزون که در مرکز ما به‌صورت تخصصی و توسط افراد بسیار ماهر انجام می‌شود، عوارض داروهای استروئیدی را ندارد و می‌تواند تا مدت طولانی‌تری علائم دیسکوپاتی کمر را کاهش دهد.

حتی در بسیاری از بیمارانی که از این روش جهت بهبود علائم خود استفاده کرده‌اند، نیاز به جراحی دیسک کمر مرتفع شده است؛ اما باید دقت کنید که هرکسی نمی‌تواند این روش را به‌درستی انجام دهد و حتماً باید این تزریق توسط متخصصینی باتجربه و در مرکزی مجهز انجام شود تا بدون ایجاد عوارض بهبودی مناسبی صورت بگیرد.

سایر روش‌های پزشکی جایگزین بهترین مسکن برای درد دیسک کمر

اکثر کمردردها ظرف یک ماه پس از انجام اقدامات محافظه کارانه و استفاده از بهترین مسکن برای درد دیسک کمر بهبود می‌یابند. بااین‌حال، شرایط آسیب در بیماران مختلف، متفاوت است و دیسکوپاتی کمر یک بیماری پیچیده است.

برای بسیاری از افراد، درد برای چند ماه از بین نمی‌رود و ممکن است به یک درد مزمن و طولانی تبدیل شود. تا جایی که می‌توانید از استراحت مطلق پرهیز کنید. فعالیت‌های سبک مانند پیاده‌روی و فعالیت‌های روزمره برای تقویت ستون فقرات و جلوگیری از ایجاد علائم بیشتر بسیار مهم هستند.

به‌طورکلی باید فعالیتی را که باعث افزایش درد می‌شود را متوقف کنید، اما به دلیل ترس از درد از همه فعالیت‌های خود اجتناب نکنید. اگر درمان‌های خانگی مانند مصرف بهترین دارو برای درد دیسک کمر بعد از چند هفته جواب نداد، پزشک ممکن است داروهای قوی‌تر یا درمان‌های زیر را پیشنهاد کند:

• فیزیوتراپی

فیزیوتراپیست می‌تواند تمریناتی را جهت افزایش انعطاف‌پذیری، تقویت عضلات پشت و شکم و بهبود وضعیت بدن به شما آموزش دهد و در این زمینه با شما کار کند.

استفاده منظم از این تکنیک‌ها می‌تواند تا حد زیادی به جلوگیری از بازگشت درد و پیشروی بیماری دیسکوپاتی کمر و عدم نیاز به مصرف بهترین قرص مسکن برای درد دیسک کمر بصورت دائمی کمک کند.

فیزیوتراپیست‌ها همچنین در مورد نحوه اصلاح حرکات شما در طول دوره کمردرد برای جلوگیری از تشدید علائم درد در حین ادامه فعالیت، به شما آموزش می‌دهند.

• جراحی و روش‌های دیگر

تمامی متخصصان باتجربه در زمینه بیماری‌های دیسک کمر تمام تلاش خود را انجام می‌دهند تا شما نیاز به جراحی نداشته باشید.

این جراحی به دلیل عبور طناب نخاعی و ریشه‌های عصبی درون آن از مجاروت ستون فقرات می‌تواند ریسک بالایی داشته باشد و هرآن ممکن است آسیب‌های عصبی دائمی را ایجاد کند یا حتی بعد از جراحی، آسیب در ناحیه دیگری وارد شده و علائم مجدداً عود کنند.

با این حال گاهی نیز عدم جراحی می‌تواند منجر به آسیب‌های شدید مانند فلج اندام شود. در این شرایط چاره‌ای جز جراحی برای درمان دیسکوپاتی کمر وجود ندارد.

درمان دیسکوپاتی کمر در منزل

اکثر متخصصان موافق هستند که استراحت طولانی‌مدت در بستر در افراد مبتلابه دیسکوپاتی کمر منجر به ضعف عضلات شده و با دوره نقاهت طولانی‌تر همراه است. علاوه بر این، افرادی که به‌صورت مطلق در بستر استراحت می‌کنند بیشتر در معرض افسردگی، لخته شدن خون در پاها و کاهش توده عضلانی هستند.

 تعداد بسیار کمی از کارشناسان بیش از 48 ساعت کاهش فعالیت یا استراحت در بستر را توصیه نمی‌کنند؛ به‌عبارت‌دیگر شما به‌عنوان یک بیمار مبتلا به دیسک کمر نهایتاً بعد از دو روز استراحت مطلق باید بلند شوید و تا جایی که می‌توانید و درد ایجاد نمی‌شود حرکت کنید، مگر اینکه متخصص ستون فقرات دستورالعمل دیگری را برایتان تجویز کرده باشد.

خوابیدن با بالش بین زانوها درحالی‌که به یک طرف دراز کشیده‌اید، ممکن است راحتی بیشتری را برایتان ایجاد کند. برخی از پزشکان نیز توصیه می‌کنند به پشت دراز بکشید و یک بالش را زیر زانوهای خود قرار دهید. به‌طورکلی از روش‌های درمان دیسکوپاتی کمر در منزل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استفاده از سرما و گرما

به نظر می‌رسد در برخی افراد استفاده از یخ یا گرما می‌تواند علائم دیسکوپاتی کمر را به عنوان یک روش درمانی دیسک در منزل بهبود دهد. ابتدا به سراغ یخ بروید.

کمپرس سرد، کیسه یخ یا بسته‌ای از سبزیجات یخ‌زده از فریزر را با ایجاد یک پوشش مانند پارچه ضخیم یا حوله روی محل درد بگذارید. این روش می‌تواند تورم را کاهش داده و ناحیه را بی‌حس کند.

پس از حدود 48 ساعت، به سراغ پد گرم‌کننده یا بطری آب گرم بروید. گرما در این زمان عضلات پشت شما را شل می‌کند و به جریان خون کمک می‌کند تا احساس بهتری داشته باشید. بعد از یک هفته استفاده متداوم از این روش می‌توانید بهبودی را احساس کنید.

• ورزش منظم روزانه

ورزش‌های مخصوص دیسک کمر می‌تواند با تقویت عضلات مختلف مرتبط با ستون فقرات به بهبود علائم شما کمک کند؛ اما باید توجه داشته باشید که برخی از ورزش‌ها برای شما مناسب نیست و می‌تواند حتی آسیب بیشتری را ایجاد نماید.

 بنابراین برای انجام ورزش به عنوان یک روش درمان خانگی دیسک کمر در صورت ابتلا به دیسک کمر، حتماً باید تحت یک برنامه ورزشی مناسب که توسط متخصص ارتوپدی شما ارائه می‌شود، عمل کنید تا دچار عوارض احتمالی آن نشوید.

هیچ تمرین خاصی برای بهبود کمر یا افزایش توانایی عملکردی در افراد مبتلا به کمردرد حاد وجود ندارد و این افراد باید از بهترین مسکن برای درد دیسک کمر خود یا سایر روش‌ها استفاده کنند. بااین‌حال، ورزش می‌تواند برای افراد مبتلا به کمردرد مزمن مفیدتر باشد تا به آن‌ها کمک کند زودتر به فعالیت‌ها و کار عادی بازگردند.

پس حتماً از پزشک یا فیزیوتراپ خود بپرسید که چه نوع تمریناتی را می‌توانید به‌صورت روزانه انجام دهید. فعالیت‌های کم‌فشار مانند دوچرخه‌سواری یا شنا را امتحان کنید.

یوگا نیز گزینه مفید دیگری است که می‌توانید با مشورت پزشک امتحان کنید. مطالعات نشان می‌دهد که یوگا می‌تواند کمردرد طولانی‌مدت را به‌خوبی کاهش دهد.

• کاهش استرس و مدیتیشن

یکی از مهم‌ترین مواردی که می‌تواند علائم بیماری‌های مختلف مانند درد را افزایش دهد، مشکلات عصبی و افزایش استرس است.

تمرین‌های تمدد اعصاب مانند تمرکز حواس و مدیتیشن به عنوان روش درمان دیسکوپاتی کمر در منزل نه تنها به بدن شما فرصتی برای بهبود و کاهش علائم درد می‌دهند، بلکه به مغز شما کمک می‌کنند تا با درد بهتر مقابله کند.

 این تمرینات به شما آموزش می‌دهند که روی تنفس خود تمرکز کنید. آن‌ها همچنین می‌توانند ذهن شما را بهبود دهند تا درد کمتری از یک بیماری احساس کنید. مدیتیشن می‌تواند سطح استرس و التهاب را نیز کاهش دهد.

نحوه تشخیص برای انتخاب بهترین دارو برای درد دیسک کمر

برای تشخیص دیسک کمر، متخصص ارتوپدی کمر شما را به‌صورت فیزیکی معاینه می‌کند و توانایی شما را برای نشستن، ایستادن، راه رفتن و بلند کردن پاهایتان بررسی خواهد کرد. به علاوه برخی از پزشکان از شما می‌خواهند که میزان درد خود را در مقیاس صفر تا 10 ارزیابی کرده و میزان درد را از این طریق نیز می‌سنجند.

این ارزیابی‌ها به پزشک کمک می‌کند تا به طور دقیق مشخص کند درد از کجا می‌آید، تا چه حد می‌توانید حرکت کنید و اینکه آیا دچار اسپاسم عضلانی نیز هستید یا خیر؟ آن‌ها همچنین می‌توانند با این ارزیابی‌ها به رد علل جدی‌تر کمردرد کمک کنند.

اگر دلیلی برای مشکوک بودن به وجود یک بیماری خاص مانند دیسک کمر وجود داشته باشد که باعث کمردرد شما شده است، پزشک ممکن است یک یا چند آزمایش زیر را جهت تشخیص دقیق‌تر تجویز کند:

• اشعه ایکس

تصاویر گرفته شده با اشعه ایکس تراز استخوان‌های شما و اینکه آیا آرتروز یا پوکی استخوان دارید را نشان می‌دهد. این تصاویر به‌تنهایی مشکلات نخاع، عضلات، اعصاب یا دیسک شما را نشان نمی‌دهند و برای تشخیص نهایی باید آزمایشات تکمیلی دیگری انجام شود.

• ام آر آی یا سی‌تی‌اسکن

ام آر آی یا سی تی اسکن آزمایشاتی هستند که تصویرهایی دقیق از اندام داخلی بدن تولید می‌کنند. در نتیجه می‌توان با کمک نتایج آن‌ها مشکلاتی مانند فتق دیسک یا دیسک کمر، مشکلات بافت‎ها، رباط‌ها، اعصاب، استخوان‌ها و … را به طور دقیق تشخیص داد.

• آزمایش خون

انجام آزمایش خون می‌تواند به تعیین اینکه آیا عفونت یا بیماری دیگری وجود دارد که ممکن است باعث درد شما شود، کمک کند.

• اسکن استخوان

در موارد نادر، متخصص شما ممکن است اسکن استخوان را جهت جستجوی تومورهای استخوانی یا شکستگی‌های فشاری ناشی از پوکی استخوان تجویز کند.

• مطالعات اعصاب الکترومیوگرافی (EMG)

این روش تکانه‌های الکتریکی تولید شده توسط اعصاب و پاسخ‌های ماهیچه‌های شما را اندازه‌گیری می‌کند. این آزمایش می‌تواند میزان فشردگی عصب ناشی از فتق دیسک یا باریک شدن کانال نخاعی شما (تنگی نخاع) را تأیید کند.

بهترین زمان مراجعه به متخصص برای بهترین قرص مسکن برای درد دیسک کمر

معمولاً درد می‌تواند مهم‌ترین هشدار برای نیاز به مراجعه به پزشک باشد؛ اما اگر بعد از یک هفته با مصرف بهترین مسکن برای درد دیسک کمر و انجام اقدامات محافظه کارانه خانگی درد بهبود پیدا کرد، احتمالاً علت درد انجام فعالیت‌های سنگین و یا فعالیت‌های شدید به‌صورت نادرست یا مداوم در طول یک زمان مشخص بوده است که با روش‌های گفته شده بهبود پیدا می‌کند.

با این حال درصورتی‌که علائم بیش از یک هفته طول کشیدند، باید در اسرع وقت جهت بررسی علت و درمان مناسب به یک متخصص ارتوپدی خوب مراجعه کنید. همچنین در صورت بروز علائم زیر مراجعه سریع به متخصص امری ضروری می‌باشد:

• کمردرد شما ناشی از یک آسیب جدید و جدی مانند تصادف یا سقوط است.
• کمردرد شما همراه با تب است.
• دچار مشکلاتی در کنترل روده و مثانه شده‌اید.
• کمر درد به قدری شدید است که با استراحت یا استفاده از بهترین مسکن برای درد دیسک کمر نیز بهبود پیدا نمی‌کند.
• درد به اندام تحتانی و پاهای شما کشیده شده است یا باعث بی‌حسی و گزگز در پاهای شما می‌شود.
• دچار کاهش وزن بی‌دلیل شده‌اید.

در سنین بالای 50 سال نیز در موارد زیر حتماً باید به متخصص مراجعه کنید:

• قبلاً کمردرد نداشتید.
• سابقه بیماری سرطان یا بیماری پوکی استخوان داشته باشید.
• از مواد مخدر و الکل زیاد استفاده می‌کنید.

سخن آخر

به‌طورکلی بهترین دارو برای درمان دیسک کمر یا بهترین روش درمان برای کاهش علائم به موارد مختلفی مانند تشخیص پزشک، شرایط سلامتی بیمار، میزان آسیب و شدت علائم بستگی دارد.

درصورتی‌که درد به قدری شدید نباشد که شما را از فعالیت روزانه باز دارد، می‌توانید بعد از مشورت با یک متخصص ارتوپدی خوب از داروهای مسکن و روش‌های درمان خانگی دیسک کمر جهت بهبود علائم و جلوگیری از پیشروی بیماری استفاده کنید؛ اما در صورت شدید بودن علائم و نبود شرایط جراحی معمولاً متخصصان از روش‌هایی مانند تزریق اوزون و کورتون برای بیمار استفاده می‌کنند که می‌تواند علائم را سریعاً کاهش دهد و بعد از انجام این روش، متخصص یک برنامه فیزیوتراپی یا ورزشی برای بهبودی شما ارائه می‌دهد.

توجه داشته باشید که انجام این تزریقات نیاز به مهارت بالایی دارد و تنها در مراکز مجهز و معتبر ارتوپدی مانند مرکز ما به‌درستی انجام می‌شود. انجام آن توسط افراد بی‌تجربه می‌تواند منجر به عوارض دیگری شود یا در تسکین درد اثری نداشته باشد.

در شرایطی که احتمال بروز آسیب‌های عصبی جدی مانند فلج اندام وجود داشته باشد، دیگر نمی‌توان از این روش‌ها برای بهبود استفاده کرد و معمولاً در این شرایط چاره‌ای جز جراحی وجود ندارد.

فرزاد مریخ بیات