دکتر احمد رضا میربلوک، فوق تخصص ستون فقرات ، استاد دانشگاه :
بعد از اینکه از گلوگاه تشخیصی دیسک کمر گذشتید وارد بحث مهم درمان میشویم. در این نوشتار سعی خواهم کرد به زبان ساده اصول اصلی درمان دیسک کمر را با هم مرور کنیم. با ما همراه باشید/ مرکز جامع فوق تخصصی دکتر میر
آنچه در این مقاله می خوانید :
اجازه دهید درمان دیسک کمر را به سه دسته درمانهای غیر جراحی ، درمانهای جراحی و درمانهای نوین تقسیم بندی کنیم.
فهرست مطالب
درمانهای غیر جراحی دیسک کمر :
-
نحوه استراحت برای درمان دیسک کمر
-
درمان دارویی برای دیسک کمر
-
ورزشهای دیسک کمر
-
آب درمانی برای دیسک کمر
-
طب سوزنی برای دیسک کمر
-
طب سنتی برای دیسک کمر
-
طب اسلامی برای دیسک کمر
-
جا اندازی دیسک کمر
درمان جراحی برای دیسک کمر
-
درمان جراحی باز
-
درمان جراحی اندوسکوپیک
-
درمان لیزر برای دیسک کمر
درمانهای نوین دیسک کمر
-
تزریق ازون
-
تزریق کورتون
-
تزریق دیسکوژل
-
پالس کورتون
در فرصت کوتاه پیش رو سعی خواهم کرد که مهترین این درمانها را به شما عزیزان توضیح دهم. در جای جای نوشته سعی شده منابع گفتمان متناسب برای شما قرار داده شود که بتوانید اطلاعات بیشتری بدست آورید.
– نحوه استراحت برای درمان دیسک کمر :
این مبحث به صورت کامل در اینجا توضیح داده شده است.کلیک کنید.
.درمان دارویی برای دیسک کمر :
درمان دارویی در دیسک کمر دارای اهمیت فراوان است. چند دسته دارو برای درمان دیسک کمر استفاده میشود که به اختصار و ساده توضیح خواهم داد.
. داروهای ضد التهاب: داروهای ضد التهاب جزع اصلی درمان دیسک کمر به حساب می آیند. از جمله این داروها میتوان به کورتون ، سکلسیب ، ناپروکسن ، بروفن ، ایندومتاسین و انواع بسیار متعدد دیگر اشاره کرد که بسته به تشخیص پزشک متخصص ستون فقرات برای شما تجویز میشود. چند نکته در این داروها بسیار مهم است. نکته اول اینکه این داروها جنبه درمانی داشته و برای تسکین صرف تجویز نمیشود.
اثرات درمانی این داروها بدلیل کاهش التهاب دیسک آسیب دیده و به تبع کاهش اثرات فشاری این دیسک بر روی نخاع و در نتیجه کاهش درد می باشد. پس هدف از این داروها تسکین درد به صورت اولیه نمیباشد. بسیاری از مراجعین با تصور اینکه این داروها مسکن بوده از مصرف آن خودداری میکنند که میتواند با خطرات عمده همراه باشد.
. داروهای شل کننده عضلانی :
این دسته از داروها که میتوان به باکلوفن ، متوکاربامول ، دیازپام ، تیزانیدین و غیره اشاره کرد ، به منظور شل کردن عضلات دچار اسپاسم تجویز میشوند که نقش بسیار زیادی در کاهش درد عضله منقبض و همینطور کاهش فشار روی دیسک اسیب دیده دارند.
وقتی دیسک آسیب میبیند بدلیل فشاری که به عصب وارد میکند باعث تحریک عصب و به تبع آن انقباض عضله میشود. این انقباض باعث تشدید فشار روی عصب و ایجاد سیکل معیوب انقباض عضله میشود. به همین دلیل شل کردن عضله با شکستن این حلقه باعث درمان دیسک کمر میشود.
. داروهای تعدیل کننده عصبی :
از مهمترین داروهای این دسته برای درمان دیسک کمر میتوان به گاباپنتین اشاره کرد. گاباپنتین یک داروی موثر روی اعصاب بوده و موارد مصرف بسیار متعدد دارد. گاباپنتین به شکل کپسول با دوز 100 و 300 میلی گرم در بازار دارویی ایران وجود دارد که بسته به علایم بیمار و تشخیص پزشک روزانه یک الی سه عدد تجویز میشود.
از جمله عوارض شایع گاباپنتین میتوان به سرگیجه ، تهوع ، احساس کرختی ، تاری دید اشاره کرد که در صورت بروز هرکدام از این عوارض دارو را قطع کرده و به پزشک مراجعه کنید. داروی گاباپنتین در کل داروی بسیار امن و بی خطری است و در صورت مصرف مرتب با کاهش علایم دیسک کمر همراه است.برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید اینجا را کلیک کنید.
. ورزش های درمان دیسک کمر
در این قسمت چند نمونه از ورزشهای دیسک کمر را با کمک تصاویر به شما نشان میدهیم. نکته ای که بسیار مهم است و باید توجه ویژه داشت این است که هر ورزشی لزوما برای همه مفید نیست. ممکن است که یکی از این ورزشها برای دیسک شما مفید باشد در صورتیکه همان ورزش برای فرد دیگر باعث تشدید علایم و بدتر شدن وضعیت دیسک شود، لذا حتما قبل از شروع ورزشها با پزشک خود مشورت کنید.برای اطلاع بیشتر میتوانید این پست را مطالعه کنید.
ورزشهای ویلیامز از مهمترین و معروفترین تمرینات توصیه شده برای دیسک کمر و درد کمر است که از هفت جزء تشکیل شده است:
۱- روی زمین دراز کشیده و زانوهای خود را خم کنید و کف پای خود را روی زمین بگذارید، حال بدون اینکه از پاهای خود کمک بگیرید سعی کنید که کمر خود را به زمین بچسبانید و این حالت را برای پنج تا ده ثانیه حفظ کنید.
2- مانند حرکت قبل دراز بکشید و یکی از زانوها را به سمت خود مانند تصویر بکشید و پنج تا ده ثانیه نگه دارید، سپس پای مقابل را به همین شکل انجام دهید.
۳- حال با هر دو پا این حرکت را انجام دهید.
۴-دراز نشست ناکامل . فقط به صورت خیلی کم سر و شانه خود را از زمین بلند کرده و برای مدت خیلی کوتاه نگه داشته و به آرامی به وضعیت اول بازگردید.
۵- کشش عضلات پشت ران که در اغلب موارد دچار اسپاسم است به مانند شکل زیر.
۶- کشش عضلات خم کننده لگن :
۷- حالت اسکات یا چمباتمه زدن ناکامل
بهتر است هر کدام از این ورزشها را به تعداد سه نوبت و هر نوبت ده بار انجام دهید که از فواید آنها برای درمان دیسک کمر بهره مند شوید.
آب درمانی برای درمان دیسک کمر :
ورزشهای آبی و به طور عام حرکت و فعالیت داخل آب دارای فواید بیشماری است. در حالی که اغلب بیماران با دیسک کمری از افزایش وزن رنج میبرند ولی کاهش وزن به هر میزان دارای منافع بیمشماری در حفظ سلامت دیسک های کمری حتی در بیماران با وزن نرمال است.
به همین دلیل تمایل کلی پزشکان در جهت تشویق بیماران به فعالیت های داخل آب است. بدلیل حذف اثرات مخرب وزن داخل آب ، فعالیت با افزایش مصرف انرژی و تقویت عضلانی بدون اثرات مخرب ورزش با وزن بالا می باشد. ولی این نکته بسیار مهم است که شروع هر گونه ورزش در دیسک کمر حتما با نظر پزشک و پس از پایدار شدن شرایط دیسک شما باشد که باعث تشدید آسیب نشود.
برای کسب اطلاعات بیشتر در باره آب درمانی در درمان دیسک کمر کلیک کنید.
. طب سوزنی برای دیسک کمر
. طب سنتی برای دیسک کمر
. طب اسلامی برای دیسک کمر
. جا اندازی دیسک کمر
درمان جراحی برای دیسک کمر
. درمان جراحی باز برای درمان دیسک کمر :
از دیر باز تا کنون درمان جراحی باز روش استاندارد و قابل پیشبینی برای درمان دیسک کمر بوده است. اگر چه روشهای نوین درمان دیسک کمر توانسته اند تا حدود زیادی از نیاز به جراحی باز بکاهند ولی کماکان هنوز در اغلب افراد توصیه اول ما جراحی باز است. آیا شما به درمان جراحی باز نیاز دارید ؟
برای پاسخ به این سوال حتما باید مشاوره کامل و ویزیت توسط پزشک به عمل آید ولی برخی مواردی که در صورت وجود احتمال نیاز شما به جراحی باز را بالا خواهد برد به ترتیب عبارتند از :
۱- بی اختیاری ادار و مدفوع : در صورتیکه بیمار دچار این عارضه در حضور دیسک کمری شود معمولا باید به صورت اورژانسی و بدون فوت وقت تحت عمل جراحی قرار گیرد.
۲- فلج کامل یا ناکامل پا ها : در صورت ایجاد این عارضه نیز معمولا درمان دیسک کمر توسط جراحی خواهد بود.
در بقیه موارد تصمیم به عهده پزشک خواهد بود که در مرکز جامع فوق تخصصی دکتر میر سعی ما در دخالت هر چه بیشتر بیمار در روند تصمیم گیری درمانی است.
به صورت معمول شما روز قبل از جراحی بستری شده و آزمایشات لازم و اقدامات ضروری قبل از انجام عمل جراحی بروی شما انجام خواهد شد.
جراحی دیسک کمر میتواند از دو ساعت تا ده ها ساعت به طول انجامد . معمولا دو الی سه روز بستری خواهید بود.
در نوشتار جداگانه به طور مفصل در این باره خواهم نوشت.
. درمان جراحی اندوسکوپیک
درمان دیسک کمر به روش اندوسکوپیک یا همان جراحی بسته به این صورت است که جراحی تنها با برش کوچک و با استفاده از ابزارها و دوربین های کوچک انجام میشود. بزرگترین مزیت این روش در عدم برش جراحی و در نتیجه بهبودی زودتر زخم بیمار و بازتوانی بیمار است. عیب این روش در محدودیت آن برای دیسک های فتق دار بزرگ و متعدد و همینظور مهارت جراح است.در کل استفاده از این روش بسیار محدود است.
. درمان لیزر برای دیسک کمر
استفاده از لیزر در طی سالیان اخیر بسیار محبوب شده است و در جای جای درمان پزشکی میتوان رد پای آن را دید. یکی از این موارد که استفاده روز افزونی یافته است دیسک کمر است. در گذشته بدلیل نبود وسایل تشخیصی معمولا تشخیص دیسک های کمری در مراحل شدید داده میشد که عملا راهی جز جراحی باز میسر نبود.
با پیشرفت علم پزشکی و در دسترس بودن ام آر ای ، تشخیص زودهنگام دیسک کمر باعث مراجعه بیمار در مراحل ابتدایی دیسک های کمری شده است که همین امر این امکان را به پزشک میدهد که بتواند از درمانهای کمتر تهاجمی مانند لیزر درمانی استفاده کند.
در این روش ما توسط بی حسی موضعی و بدون برش جراحی با استفاده از تصویر برداری زنده سوزن بسیار کوچکی را وارد دیسک کرده و سپس توسط لیزر اقدام به سوزاندن و تبخیر دیسک آسیب دیده میکنیم. در صورتیکه بیمار به درستی برای این روش گزینش شده باشد نتایج در حد جراحی باز عالی می باشد.
درمانهای نوین دیسک کمر
. تزریق ازون برای دیسک کمر:
یکی از درمانهای جدیدی که برای دیسک کمر امروزه موافقان زیادی پیدا کرده است ، ازون تراپی است. ازون شکل دیگری از مولکول اکسیژن است که در مطالعات اخیر نتایج خوبی در درمان انواع مشکلات استخوانی عضلانی من جمله دیسک کمر داشته است.
دیده شده است که تززیق ازون به داخل دیسک کمر توانسته است با کاهش حجم دیسک و در نتیجه کاهش فشار روی نخاع و ریشه های عصبی همراه باشد، به همین دلیل است که معمولا در افرادی که علایم خطر و اورژانسی برای جراحی ندارند ، تزریق ازون به عنوان یک درمان جایگزین پیشنهاد میشود.
.تزریق کورتون برای درمان دیسک کمر:
شاید هیچ درمان غیر جراحی نتوان یافت که به اندازه تزریق کورتون داری اثرات بهبودی قابل پیشبینی باشد. اگر چه عوارض مصرف طولانی کورتون باعث نگرانی اغلب بیماران مراجعه کننده به مرکز جامع فوق تخصصی دکتر میر است ، ولی باید توجه داشت که مصرف کوتاه مدت و تحت نظر پزشک معمولا عارضه جدی و ماندگاری به همراه نداشته و مزایای درمان تزریق کورتون بسیار بیشتر از عوارض احتمالی آن است.
تزریق کورتون در دیسک کمری معمولا به صورت تزریق اطراف نخاع و تزریق داخل مفاصل کمری انجام میشود که بسته به تشخیص پزشک و علایم بیمار دارد. معمولا تزریق کورتون در تمامی بیماران قبل از انجام جراحی و یا حین جراحی استفاده میشود.
. تزریق دیسکوژل
. پالس کورتون
متخصص ارتوپدی، جراح استخوان و مفاصل