ورم پا بعد از سزارین یکی از عوارض نگران‌کننده‌ای است که اکثر مادرانی که به این شیوه وضع حمل می‌کنند را درگیر می‌کند. انباشت بیش از حد مایعات در دوره‌ی بارداری و نیز دریافت تزریقات وریدی در حین زایمان، از علل اصلی این عارضه است. اگر شما هم تجربه درد، سنگینی در پاها و عدم اعتماد به نفس، آرامشتان را برهم زده و مانع از حرکت آسان شما و مراقبت مناسب از نوزاد شده است، با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید. در ادامه، مهم‌ترین علت ورم دست و پا بعد از سزارین و اینکه برای ورم پا به چه پزشکی مراجعه کنیم و نیز موثرترین راه‌های پیشگیری و درمان‌های گیاهی کدامند را با شما در میان میگذاریم.
فهرست مطالب
علل ورم دست و پا پس از سزارین چیست؟
این موضوع بدیهی است که بدن، بلافاصله پس از زایمان، نمی‌تواند مایعات اضافی را از خود خارج کند. با وجود این که به طور معمول این ورم پا، بعد از چند روز تا نهایت یک هفته کاهش پیدا می‌کند؛ اما باید این نکته را مدنظر داشت که علت ورم پا به علت ایجاد لخته‌های خطرناک، گاهی تهدیدکننده‌ی جان مادر نیز خواهد شد. برای بسیاری از شما خوانندگان عزیز، ورم پا پس از سزارین بسیار آزاردهنده است، چراکه توقع ندارید که پف حاملگی و ورم پا را نیز حتی بعد از زایمان همراه داشته باشید. همچنین این روزها شما به عنوان یک مادر، به فعالیت و تکاپوهای روزانه‌ی خود ادامه دهید، که با وجود سنگینی و کرختی پا دشوار خواهد بود. اما لازم است بدانید که این ورم، تا حدی طبیعی و عادی است. زمانی که باردار هستید، بر حسب فیزیولوژی طبیعی بارداری، حجم خون داخل عروق تا 50 درصد افزایش پیدا می‌کند، و علت ورم دست و پا نیز نتیجه‌ی تجمع این مایع اضافی است.
از طرفی تغییرات هورمونی در طی بارداری نیز، به احتباس مایعات و پف‌آلود شدن چهره‌ی شما دامن می‌زند. بدیهی است که بدن پس از زایمان، برای دفع این حجم اضافی (از طریق ادرار و تعریق) نیاز به زمان دارد و به محض سزارین، رها شدن از این ورم‌ها ممکن نیست. یکی دیگر از علل ورم دست و پا پس از زایمان، دریافت مایعات اضافه به صورت وریدی، در هنگام زایمان است. بیتحرکی پس از زایمان، به علت درد نواحی برش خورده و بخیه شده، مزید بر این علت میشود که ورم پا پس از زایمان سزارین، عارضه‌ای شایع در بین مادران باشد.
بیشتر بدانید : علت ورم دست و پا همراه با درد
یادآوری می‌کنیم که افزایش پروژسترون در طی بارداری، برای حفظ جنین الزامی است، اما خود همین افزایش پروژسترون، باعث احتباس مایعات و ورم پا پس از زایمان و پف بدن مادر میشود. تقریبا در اکثر موارد، ورم پا به دلایلی است که در بالا به آن اشاره کرده‌ایم و به طور معمول در عرض یک هفته پس از زایمان به طرز چشمگیری از بین خواهد رفت.
- نکتهای جدی و خطرناک، لخته شدن خون در سیاهرگ‌های عمقی پا بوده که حتی چند روز پس از زایمان سزارین نیز اتفاق خواهد افتاد. در این صورت فرد به صورت ناگهانی احساس درد، تورم، قرمزی پوست، گرما در آن ناحیه خواهد کرد. این عارضه باعث میشود که آمبولی‌های خطرناک، از جمله آمبولی ریه که منجر به مرگ میشود، افزایش یابد. این مورد، یک مورد اورژانسی است که تلف کردن وقت در آن جایز نیست و باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنیم.
نشانه‌های ورم پا در دوران پس از سزارین کدامند؟
تورم و به اصطلاح پف بارداری، از علائم شایع و طبیعی در خلال دوران حاملگی و حتی یک هفته پس از زایمان، هستند. اگر ورم پا پس از زایمانِ سزارین دارید، به علائم زیر توجه کنید:
- ورم پا در قسمت مچ پا، شایع‌ترین محل تورم است. گاهی ورم زیر زانو، روی پا (و انگشتان)، ران، تورم صورت و ورم دست‌ها از مچ دست تا انگشتان نیز وجود خواهند داشت.
- کشیده شدن و براق بودن پوست نواحی ذکر شده به علت تورم.
- توجه داشته باشید در افرادی که فشارخون بالایی دارند، نشانه‌هایی همراه فشارخون بالا نیز، به علائم ورم پا اضافه میشود. علائم زیر جزء علائمی هستند که، بر ایجاد لخته و آمبولی دلالت دارند و باید در اسرع وقت بیمار به اورژانس منتقل شود:
- ورم یک طرفه‌‌ی ناگهانی همراه با درد، التهاب، گرمی و قرمزی پوست ناحیه‌ی متورم پس از زایمان سزارین
- ورم پا که همراه با درد ناگهانی در قسمت قفسه‌ی سینه، تنگی نفس و سرفه‌هایی همراه با خلط خونی است.
علائم خطرناک بعد از سزارین که باید به آنها توجه کرد!
در اغلب موارد، ورم پا پس از بارداری و زایمان در عرض یک هفته از بین خواهد رفت و جای هیچگونه نگرانی ندارد. در زیر علائم خطرناک پس از زایمان را در ادامه برای شما آوردهایم:
- ورم ناگهانی پا
- ورم پایی که به جای کاهش در طی چند روز افزایش یافته باشد
- ورم پایی که همراهی با درد و سوزش پاها باشد
- تورم‌های یک طرفه و ناگهانی
- ورم‌های یک طرفه همراه قرمزی و گرمای پوست
- اگر ورم پا همراه با سردرد، استفراغ، تاری دید و یا حساسیت به نور باشد
- اگر ورم پا همراه با درد در قفسه‌ی سینه، سرفه‌‌ی خونی، تنگی نفس و افزایش ضربان قلب باشد.
علائمی که ذکر کردیم، به شدت وجود لخته‌ی خون در سیاهرگ‌های عمقی پا (یا دی وی تی) را بیان می‌کند، که این امر ریسک آمبولی ریه را افزایش می‌دهد. در صورت مشاهده‌ی این علائم خطرناک بعد از زایمان سزارین، بدون اتلاف کردن وقت، بیمار را به مرکز درمانی مجهز به اقدامات اورژانسی منتقل نمایید و یا با اورژانس تماس بگیرید.
بیشتر بخوانید : علت ورم پا در بیماران قلبی
20 راهکار ساده و کاربردی برای جلوگیری از ورم پاها
رعایت نکات زیر و درمان‌های گیاهی ورم پس از زایمان باعث میشود تا حد زیادی از این عارضه جلوگیری شود:
- غذاهای آماده و فراوری شده مانند :سوسیس، کالباس، کنسروهای آماده و گوشت‌های نمک سود را مصرف نکنید.
- فست فود نخورید.
- از غذاهای سرشار از پروتئین در رژیم غذایی تان استفاده کنید.
- میوه و سبزیجات تازه را در برنامه غذایی خود بگنجانید.
- خوراکی‌های حاوی پتاسیم را بیشتر از قبل مصرف کنید. این خوراکی‌ها عبارتند از: موز، آووکادو، اسفناج، مرکبات و کره بادام زمینی هستند.
- ماست پاستوریزه کم چرب مصرف کنید.
- از افزودن نمک حاوی سدیم به غذاها خودداری کنید. قبل از خرید خوراکی‌های آماده، به برچسب محتوا نمک سدیم فرآورده دقت کنید.
- از مصرف قهوه و نوشیدنی‌های حاوی کافئین نیز خودداری کنید.
- با تایید پزشکتان، دمنوشهای خانگی گیاهی را جایگزین چای و قهوه کنید.
- به میزان کافی آب بنوشید.
- تحرک و راه رفتن منظم باعث میشود که تا حد زیادی از ورم پاها جلوگیری شود.
- ورزش‌های سبک و تحرک بدنی رو فراموش نکنید؛ زیرا تحرک باعث بهبود گردش خون و خروج مایعات اضافی میشود.
- پاهایتان را چند نوبت در روز حداقل 30 دقیقه بالاتر از سطح قلبتان قرار دهید.
- پاهایتان را به هنگام نشستن برای مدت طولانی، به روی هم نیندازید؛ زیرا در طولانی مدت دچار بروز لخته خون در پاها خواهد شد.
- موقع خوابیدن و دراز کشیدن چند بالش کوچک زیر مچ پا خود قرار دهید.
- بدن خود را خنک نگه دارید، زیرا گرما تورم را تشدید می‌کند. در محلی اقامت کنید که تهویه خوب داشته باشد.
- لباس تنگ نپوشید و حمام را نیز فراموش نکنید.
- از جوراب‌های فشاری ساقدار استفاده کنید.
- عادت کنید همیشه به پهلوی چپ دراز بکشید تا جریان خون مناسبی در تمام طول بدن برقرار شود.
- به تمام جزئیات و علائم بدن خود توجه کنید و آنها را با پزشکتان در میان بگذارید. گمان نکنید حالا که زایمان کرده‌اید، همه چیز به پایان رسیده! تازه دوران مراقبت از جسم و روح شما فرا رسیده است.
گیاهان معجزه‌گر برای کاهش ورم اندام‌ها پس از زایمان
درمان گیاهی ورم بعد از زایمان، به صورت زیر است:
- سبزیجات و میوه‌های حاوی پتاسیم نظیر؛ موز، مرکبات، اسفناج، بادام زمینی و آووکادو
- دمنوش خالص قاصدک
- دمنوش حاوی گل محمدی
- دمنوش حاوی گل ختمی
- دمنوش حاوی بذر کتان
- استفاده از ترکیب آرد جو . مرزه کوهی و روغن زیتون به عنوان پماد برای مالش به روی پا متورم
- ترکیب صمغ درخت صنوبر با ریشه‌ی گیاه سیماهنگ و روغن زیتون جهت مالش به روی پا متورم
- ترکیب روغن کرچک و موم عسل برای تهیه‌ی پمادی جهت مالش پا متورم
- به روی پاهایتان که متورم است، برگ گل سفید، گل کلم سفید و یا سبز قرار دهید. برای این کار ابتدا
برگ‌ها را شسته، خشک کنید و در فریزر قرار دهید و سپس به روی پاهایتان قرار دهید.
- از روغن هسته‌ی انگور برای ماساژ پاها استفاده کنید.
- پاهای متورم خود را داخل لگنی که از آب تمیز و روغن درخت سرو، بابونه و اسطوخودوس ترکیب شده است غوطهور کنید.
توصیه میشود بدون مشورت با پزشک از نوشیدن دمنوشهای گیاهی برای ورم پا پس از سزارین و زایمان پرهیز کنید.
سخن پایانی
تجمع مایعات اضافی که در طول 9 ماه بارداری انباشته شده است، یک شبه و به سرعت قابل دفع نیست. پس از زایمان، به خصوص زایمان سزارین، تغییرات هورمونی، بیتحرکی شما به علت درد و نیز دریافت مایعات از طریق سرم در حین زایمان، باعث تشدید ورم پاها و سایر اندام‌ها میشود. در اکثر موارد، در طول یک هفته ورم پا بعد از سزارین کاهش می‌یابد. اما از طرفی، علائمی هستند که بروز آنها بسیار خطرناک بوده و نیازمند توجه و مشاوره با پزشک متخصص خواهد بود. انواع تورم‌های یک طرفه، شدید و ناگهانی که همراه با قرمزی، التهاب و گرمی پوست باشند، دلالت بر بروز لخته‌ی خون دارد. همچنین تورم‌هایی همراه با تنگی نفس‌های ناگهانی، درد قفسه سینه، افزایش ضربان قلب ناگهانی را (با احتمال آمبولی) یک موضوع اورژانسی تلقی کنیدپدیده‌ای نسبتاً شایع بوده
در کلینیک ما، با تیمی از پزشکانی متخصص و مجرب، به شما در درمان و مدیریت مشکلات پس از زایمان، به ویژه تورم پاها کمک می‌نماییم. برای دریافت مشاوره و اطلاعات بیشتر، با ما تماس بگیرید. سلامت و آرامش شما تضمین ماست.
